________________
ભગવાનજીભાઈને ખબર પડી કે અગડ છે એટલે જયંતીભાઈ બટાટાનું શાક ખાતો નથી, ત્યારે તેને ગોળ આપવાનો સ્પેશિયલ ઑર્ડર કર્યો. બટેટાનું શાક બન્યું હોય ત્યારે જયંતીભાઈને અર્ધો છટાંક ગોળ આપવામાં આવતો. ધીરે ધીરે બધા વિદ્યાર્થીઓ ચૂપ થઈ ગયા. પ્રતિજ્ઞા પાળવાના સંકલ્પમાં વૃદ્ધિ થઈ. બીજા પણ એકબે વિદ્યાર્થીઓ જયંતીભાઈ સાથે જોડાયા.
દરમિયાન બટેટા બનતા હોવાથી જૈન સમાજ તરફથી જૈન બોર્ડિંગને ફાળો મળતો ઓછો થઈ ગયો. એકાદ દિવસ સવારે શ્રી ઝવેરચંદભાઈ સ્વયં કમિટી સભ્યો સાથે આવ્યા. વિદ્યાર્થીઓની મિટિંગ થઈ. ઝવેરચંદભાઈએ ઘોષણા કરી કે હવેથી જૈન બોર્ડિંગમાં લસણ-ડુંગળી કે બટેટાનું શાક સદંતર બંધ કરવામાં આવશે.
ઘણા વિદ્યાર્થીઓને બટેટાનું શાક વહાલું હતું. તેઓ છંછેડાયા અને થોડો ઊહાપોહ મચાવ્યો. બટેટા ન ખાવા, ઇત્યાદિ વાતોને આ ભણેલા છોકરાઓ રૂઢિવાદ માનતા હતા. તેઓ આ વાત સ્વીકારવા તૈયાર ન હતા. પરંતુ બી. એલ. મહેતાએ કહ્યું કે જો સંસ્થામાં રહેવું હોય તો સંસ્થાના નીતિનિયમોનું પાલન કરવું પડે. જેઓને બટેટા ખાવા હોય તેઓ આ બોર્ડિંગ છોડી શકે છે. આટલું કહેવાની સાથે વાત શાંત થઈ ગઈ. કેમ જાણે જયંતીભાઈના સિદ્ધાંતનો વિજય થયો હોય તેમ જે બે-ચાર છોકરાઓએ બટેટાનો ત્યાગ કર્યો હતો તેઓ ખુશ ખુશ થઈ ગયા.
બી. એલ. મહેતા સ્વયં કપોળ હતા, જૈન ન હતા. પોતે કંદમૂળ વાપરતા. પરંતુ ન્યાયદષ્ટિએ તેમણે સચોટ દલીલ કરી છોકરાઓને સમજાવ્યા. પોતે પણ જ્યાં સુધી બોર્ડિંગમાં રહ્યા ત્યાં સુધી બટેટાનો ત્યાગ કર્યો. જયંતીભાઈને આ નિયમ આવ્યા પછી ત્યાં રહેવાની અને ભોજનની ઘણી અનુકૂળતા થઈ.
આકરી સજાને પ્રેમાળ વાત્સલ્ય :
બોર્ડિંગમાં રહેનારા છોકરાઓ મોટે ભાગે શાંત સ્વભાવના અને નિયમને અનુસરી ચાલતા હોય છે. જ્યારે કેટલાક તોફાની વિદ્યાર્થીઓ આમ તેમ મજાક-મશ્કરી કરી વાતાવરણમાં ગરમી પેદા કરનારા હોય છે. તોફાની છોકરાઓ પણ બે જાતના હોય છે : નીતિમાન અથવા ચોરીચપાટી કરી પોતાનો સ્વાર્થ સિદ્ધ કરનારા. બીજા પ્રકારના છોકરાની કોઈ આબરૂ હોતી નથી. જયંતીભાઈની છાપ તોફાની છોકરા તરીકે પડી હતી, પરંતુ પહેલા પ્રકારના તોફાની હોવાથી તેમની ઇજ્જત પણ ઘણી હતી. તેઓ વારંવાર ઉપદ્રવ મચાવતા, મશ્કરી કરતા, દોડધૂપ કરી સૌને ફરિયાદ માટે અવસર પેદા કરી દેતા. તેમણે પોતાની એક ટોળી બનાવી દીધી. તોફાની વૃત્તિવાળા ૪-૫ વિદ્યાર્થીઓ એક થઈ ગયા. તેમનું અભ્યાસ કરતાં તોફાન અને ૨મવામાં ધ્યાન વધારે રહેતું. પરિણામે મોટા વિદ્યાર્થી અથવા ગૃહપતિના હાથનો મેથીપાક મળતો રહેતો. તેમાં એક એવી ઘટના બની કે જયંતીભાઈને જીવનભરનો એક નવો પાઠ મળ્યો.
સંસ્કારજીવનનું સિંચન D 23