________________
પવિત્ર રાજગિરિનું તીર્થધામઃ
તારીખ ૧૪-૨-૧૯૫૦ના રોજ પટનાથી વિહાર કરી પૂજ્ય મુનિવરો રાજગિરિ તીર્થમાં પધાર્યા. ત્યારે કોને ખબર હતી કે પૂજ્ય તપસ્વી મહારાજ અહીં મોટા મહોત્સવના આયોજનનું નિમિત્ત બની પોતાની અંતિમ સાધના કરશે !
ત્યાં કલકત્તા, ટાટા, ઝરિયા વગેરે સંઘોથી ઘણાં ભાઈઓ અને બહેનો દર્શનાર્થે આવ્યાં. કલકત્તા શ્રીસંઘની વિનંતીને માન આપી ૧૯૫૬નું ચાતુર્માસ કલકત્તા કરવું તેવો નિર્ણય કર્યો. જોકે વિધાતાને તે મંજૂર નહીં હોય, તેથી આ ચાતુર્માસ કલકત્તા થઈ ન શક્યું.
અહીં જયંતમુનિજીએ પાંચે પહાડોની યાત્રા કરી. પૂજ્ય તપસ્વી મહારાજ પહાડો ઉપર ન ચડતાં નીચે જ બિરાજ્યા હતા. શ્રી જયંતમુનિજી સાથે ગિરીશમુનિજી અને સેંકડો ભાઈ-બહેનો પહાડની યાત્રામાં સામેલ થયાં હતાં. ધન્ના-શાલિભદ્રની ગુફાઓ જોઈને જૈન આગમની ત્યાગભરી વિશિષ્ટ ધર્મકથાઓ દૃષ્ટિગત થતી હતી. જૈન કથાઓની એ વિશેષતા હોય છે કે તેમાં લગભગ નબળી કડી હોતી નથી. જૈન કથાનું મુખ્ય પાત્ર પુરુષાર્થ કરી, તપસાધનાનું અવલંબન લઈ, મોટા પરાક્રમ સાથે આધ્યાત્મિક શ્રેણીમાં આરોહણ કરી મોક્ષગામી બને છે.
આવી જ અનુપમ કથાનાં મહાન પાત્રો ધન્ના અને શાલિભદ્રના ચરણથી પાંચમો પહાડ પવિત્ર છે. ધનાજી મોક્ષગામી થયાં છે, જ્યારે શાલિભદ્રજી લવસપ્તમના અતિ અલ્પ પ્રમાદના પ્રભાવે “સર્વાર્થસિદ્ધિ વિમાનમાં એકાવતારી દેવ થયા છે અને અંતે તેઓ પણ મોક્ષગામી બનશે. બ્રાહ્મણ પરિવારનો પુનરુદ્ધાર :
રાજગિરિમાં સંતોએ એક પખવાડિયું આરામ લીધા પછી કલકત્તા માટે પ્રયાણ કર્યું હતું. આ વખતે રાજગિરિથી સમેતશિખર જવા માટે નવો રસ્તો લેવામાં આવ્યો. પ્રથમ વાર કોડરમાં થઈ જી. ટી. રોડ લીધો હતો. પરંતુ આ વખતે નવાદા થઈ મહાભાલ પર્વતની તળેટીમાં થઈ જંગલ રસ્તે ગિરિડિહ પધાર્યા. રસ્તામાં બ્રાહ્મણોની સંખ્યા વિશાળ પ્રમાણમાં જોવા મળે છે. આખો પ્રદેશ પર્વતીય છે. પર્વતોમાંથી જે ઝરણાંઓ વહેતાં હોય છે તેના કિનારાઓ કાપીને ખેતીયોગ્ય જમીન બનાવવામાં આવી છે. કોઈ સમયમાં અહીંના નિવાસીઓએ કાળી મહેનત કરી, કૃષિયોગ્ય જમીન બનાવી, જીવનનિર્વાહનાં સાધન ઊભાં કર્યા હતા. આખા પ્રદેશનું નિરીક્ષણ કરતા, અનેક નદીનાળાંઓ વટાવતા, કાચે રસ્તે વિહાર કરી મુનિરાજો આગળ વધતા હતા.
એક દિવસ બેરિયા ગામમાં આગમન થયું. અહીં બદરીનાથના મકાનમાં ઊતર્યા. તેમનો મોટો બ્રાહ્મણ પરિવાર હતો. બપોરના મકાનમાલિકે પૂછયું, “આપ ભોજન કેવી રીતે ગ્રહણ કરશો? મને લાભ આપો.”
સંત સાધે સહુનું કલ્યાણ 345