________________
કલકત્તામાં ધર્મભાવનાની ભરતી
ગુજરાતથી વેપાર માટે આવેલા ભાઈઓએ સંગઠિત થઈ ૭૫ વર્ષ પહેલાં કલકત્તા સ્થાનકવાસી શ્રીસંઘની સ્થાપના કરી હતી. સાથે સાથે જૈન શાળાનું પણ ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું. ત્યારબાદ શ્રીસંઘે પોલોક સ્ટ્રીટમાં એક ઉપાશ્રય બાંધ્યો હતો. દુર્ભાગ્યવશ એ ઉપાશ્રય જૈન સમાજના ધાર્મિક ઉપયોગમાં આવી શકતો ન હતો.
કેટલાક ભાઈઓએ તે ઉપાશ્રયનો કબજો લઈ લીધો હતો તેથી સંઘને પર્યુષણ પણ બહારના મકાનમાં કરવા પડતા હતા. આવી સ્થિતિમાં કલકત્તા સંઘે વારાણસીમાં ગુરુદેવને ચાતુર્માસની વિનંતી કરી ત્યારે ઉપાશ્રય માટે સંઘને ચિંતા હતી. તે સમયે શ્રી અમૃતલાલ પંચમિયા મુખ્ય કાર્યકર્તા હતા. તેમણે નવો ઉપાશ્રય બાંધવા માટે આહ્વાન કર્યું અને એક કલાકમાં ચાર લાખ રૂપિયાનો ફાળો નોંધાયો. બધાને બળ મળ્યું. પરંતુ જૂના ઉપાશ્રયને ખાલી કરાવવાનું કામ ઘણું મુશ્કેલ અને કપરું હતું. આ માટે એક પ્રભાવશાળી માણસની જરૂરત હતી. આ કામ સંબકભાઈ દામાણીને સર્વાનુમતે સોંપવામાં આવ્યું. ખરેખર! વ્યંબકભાઈએ બીડું ઝડપ્યું અને પોતાની કુનેહથી ઉપાશ્રય ખાલી કરાવ્યો. હવે શ્રીસંઘે સમાજના અગ્રેસર પ્રભુદાસભાઈ હેમાણી અને ગિરધરભાઈ કાનાણીને નવા ઉપાશ્રયના બાંધકામ માટે પૂરી સત્તા આપી. પ્રભુદાસભાઈ હેમાણી એક આદર્શ વ્યક્તિ હતા. તેમના પરિશ્રમથી ૨૭ નંબર, પોલોક સ્ટ્રીટમાં દેવભુવન જેવો સુંદર ઉપાશ્રય તૈયાર થયો. જૈન સંઘમાં વડીલ તરીકે માંગરોળવાળા શ્રી કેશવજીભાઈ તથા અમરેલીના શ્રી જે. પી. આખા સંઘમાં માર્ગદર્શક હતા. તેઓએ કલકત્તા સ્થાનકવાસી