________________
બંગલા ખંડેર થઈ ગયા છે. નારાયણપુરના ડાક બંગલાની હાલત હજી સારી હતી. તેની પ્રાકૃતિક શોભા અપાર હતી. અહીં વિહારમંડળીને ઘણો જ આનંદ આવ્યો.
નજીકના ગામડાની ભજનમંડળીઓ આવી. આ પ્રદેશ બંગાળ - બિહાર (હાલના ઝારખંડ)ની સરહદનો પ્રદેશ છે. અહીંની પ્રજાનો અને તેની સંસ્કૃતિનો આગવો ઇતિહાસ છે. તેઓ પોતાની સંસ્કૃતિ પ્રત્યે ગૌરવ ધરાવે છે. પ્રજા એકંદરે ધર્મપરાયણ છે. અહીંના દરેક ગામની ભજનમંડળીઓએ મુનિશ્રીનું પોતાનાં ભજનોથી અભિવાદન કર્યું છે. એમના ભજનમાં બંગાળી ભાષાનો પ્રભાવ સ્પષ્ટ દેખાતો હતો. શ્રી જયંતમુનિજીએ બંગાળી સમજવાનું શરૂ કરી દીધું હતું. બંગાળી ભજનો ઘણાં મનમોહક હોય છે. ભજનને અંતે સૌને પ્રસાદ આપવામાં આવતો.
ભક્તિકેન્દ્ર – પુરુલિયા ઃ
નારાયણપુરથી મુનિશ્રી પુરુલિયા પહોંચ્યા. ત્યાંની વિશાળ ધર્મશાળામાં મુનિરાજો પધાર્યા. અહીંના ઓશવાળ ભાઈઓએ ભાવભર્યું સ્વાગત કર્યું. અહીં શ્વેતાંબર ઓશવાળનાં પાંચ-સાત ઘર છે, જ્યારે દિગંબર સમાજનાં પચાસ અને અગરવાલ મારવાડીનાં બસોથી અઢીસો ઘર છે. પુરુલિયાનો વેપાર મારવાડીના હાથમાં છે. કેટલાક પટેલ પરિવારો તમાકુનો વ્યવસાય કરે છે. પુરુલિયામાં ધનાઢ્ય ભાઈઓ વસતા હોવાથી ધર્મશાળા ઉપરાંત ઠાકો૨વાડી, ગૌશાળા અને ઔષધાલય જેવી સામાજિક પ્રવૃત્તિઓ સારી રીતે ચાલી રહી હતી.
ધર્મશાળામાં પહોંચતા પહેલાં મદનગોપાલજીના બગીચે જલપાન માટે સૌ રોકાયા હતા. આ પરિવારે મુનિઓની જે ભક્તિભાવથી સેવા બજાવી, તેથી પૂજ્ય તપસ્વી મહારાજને તેમની પ્રત્યે ખૂબ જ આદર થયો. ત્યાર પછી પણ આ પરિવાર કાયમ સેવા કરતો રહ્યો છે.
પુરુલિયાના સમગ્ર સમાજે મળીને મુનિજીનું સ્વાગત કર્યું. શ્રોતાઓથી ધર્મશાળા ખીચોખીચ ભરાઈ ગઈ હતી. દિગંબર અને શ્વેતાંબર જૈન ઉપરાંત પટેલો પણ આવ્યા હતા. કેટલાક ધાર્મિક બંગાળી પરિવારો પણ દર્શન તથા શ્રવણ માટે આવ્યા હતા. પંચવર્ણી પ્રજા એકત્રિત થઈ હતી. પુરુલિયા નગરી જાણે કોઈ ધાર્મિક ક્ષેત્ર હોય તેમ મુનિઓને આભાસ થયો. મિશ્રીમલજી પણ ચાસથી આવી પહોંચ્યા હતા.
પન્નાલાલજી ડાગા જૈન સમાજના અગ્રેસર હતા. પન્નાલાલજી તથા તેમનાં ધર્મપત્ની બંને કાર્બલ, ભજનપ્રેમી અને ધાર્મિક ઉપાસનામાં દૃઢ આસ્થા રાખતાં હતાં. દિગંબર સમાજના તેઓ પ્રતિષ્ઠિત આગેવાન હતા. ડાગા પરિવાર હજી સુધી મુનિશ્રીની ભક્તિમાં જોડાયેલો છે. તેમના બે પુત્ર મોહનલાલ તથા મદનલાલ ડાગા ચાસ-પુરુલિયામાં ઘણી સારી નામના ધરાવે છે. જ્યારે એક પુત્ર સુભાષ ડાગાએ અમેરિકામાં ખૂબ પ્રગતિ કરી છે. તે ઉપરાંત શિવપ્રસાદ કેડિયા પણ અનન્ય
ભક્ત હતા.
સાધુતાનું શિખર અને માનવતાની મહેંક D 230