________________
સાંપ્રદાયિક એકતાનો પ્રસન્ન અનુભવ
મુનિશ્રી બાગમોરા અને ફુસરો થઈ બેરમો પધાર્યા. દામોદર નદીના કિનારે શોભતું બેરમો કોલફિલ્ડમાં વિશિષ્ટ સ્થાન ધરાવે છે. ઓપન (ખુલ્લી) કોલિયારી અહીંની વિશેષતા છે. પૂજ્ય તપસ્વી મહારાજે “મંગલવિહાર'માં કોલિયારીનું ઝીણવટભરેલું સાંગોપાંગ વર્ણન કર્યું છે. અહીંની ખાણનો કોલસો આખા ભારતમાં જાય છે. આખું ક્ષેત્ર વ્યવસાયથી ધમધમે છે. ચંચાણી કંપનીની વિરાટ કોલિયારી ગુજરાતીઓના શ્રમભરેલા વ્યવસાયની ગવાહી પૂરે છે. અહીંનો વેપારી વર્ગ કોલસાના વ્યવસાય ઉપર જીવી રહ્યો છે. મોટાં મંદિરો, નિત્ય-પૂજાપાઠ, રામાયણ અને ભાગવતની સપ્તાહો બેસાડી જે ધાર્મિક ઉત્સવો ઊજવાય છે, તે બધાનો આધાર પણ કોલસો જ છે.
બેરમોના શ્રી મણિભાઈ કોઠારી અને શ્રી નવલચંદભાઈ કત્રાસથી જ હાજર હતા. મણિભાઈ મંકોલી કોલિયારીના માલિક હતા. તે સુખીસંપન્ન હતા અને સમાજસેવાનાં ઘણાં કાર્યો કરતા હતા. તેમની બેરમો ફિલ્ડમાં પૂરી તાકાત હતી. દેરાવાસી હોવા છતાં સમજદારી અને ઉદારતાને કારણે તેમણે સમગ્ર સમાજને એકસૂત્રે બાંધી રાખ્યો હતો. સંપ્રદાયની ભિન્નતાને કારણે સહેજે વૈમનસ્ય થાય નહીં, તેની પૂરી તકેદારી રાખતા. ક્રાંતિકારી વિચારો દ્વારા ઘણી સમાજસુધારણાઓ કરાવતા. નવલચંદભાઈ સ્થાનકવાસી સમાજમાં મુખ્ય હતા. મણિભાઈની પ્રત્યેક સૂચના અને માર્ગદર્શન ઉપર પૂરું ધ્યાન આપી સુલેહથી કામ કરતા હતા. બંને સમાજની અભિન્નતા પ્રત્યક્ષ જોઈ શકાતી હતી.
