________________
કે તેમણે અંતિમ શ્વાસ સુધી મુનિઓની એકધારી સેવા બજાવી. તેમની સાથે બગસરાનિવાસી શ્રી શામળજીભાઈ ઘેલાણી અને કલકત્તાથી રતિભાઈ ઘેલાણી તથા મગનભાઈ દેસાઈ પણ સામેલ થયા. ચાર વ્યક્તિની એક મંડળી થઈ ગઈ. તેઓ સેંકડો માઈલ સુધી વિહારમાં જોડાતા રહ્યા.
નિશાળો અને કૉલેજોમાં સંસ્કાર આપવાની ઇચ્છા રાખનાર મુનિશ્રીની ભાવના આરાની જૈન કૉલેજમાં પ્રવચન આપવાની હતી. આ કૉલેજમાં પંદરસો વિદ્યાર્થીઓ અભ્યાસ કરતા હતા, પરંતુ એક જૈન શ્રાવકે સલાહ આપી, “સાહેબ, ત્યાં જવા જેવું નથી. આ કૉલેજિયનો તો વ્યાખ્યાન સાંભળવું દૂર રહ્યું, પરંતુ ફજેતી કરે તેવા છે.”
આની પરવા કર્યા વિના શ્રી જયંતમુનિજી કૉલેજમાં પધાર્યા, જ્યારે પૂજ્ય તપસ્વી મહારાજ મયણાસુંદરીની ધર્મશાળામાં રોકાયા હતા. હિન્દી વિભાગના પ્રોફેસર બાલમુકુન્દજીને સૌપ્રથમ મળ્યા. તેઓ અત્યંત વિવેકી અને ધર્મભક્તિવાળા હતા. પ્રવચનની વાત સાંભળીને બોલ્યા, “મુનિજી, આપ પ્રવચન દે સકતે હો. કિંતુ કોલેજિયનો કો સહાલને કા સામર્થ્ય હોના ચાહિયે. વરના યે લોગ હમારે કંટ્રોલ મેં નહિ રહેંગે.”
મુનિજીએ કહ્યું, “આપ ઇસકી ફિકર ન કરે ઔર વ્યવસ્થા કરે.”
શ્રી બાલમુકુન્દજીએ પ્રિન્સિપાલને મળી વ્યવસ્થા કરી. કૉલેજના પ્રાંગણમાં એક વિરાટ સભાનું આયોજન થયું. પ્રવચન સાંભળતાં જ બધા વિદ્યાર્થીઓ ખુશ થઈ ગયા. રમૂજની સાથે છાત્રોને અનુકૂળ વાર્તાલાપ કરવામાં આવ્યો હતો. વિષય હતો કે સરસ્વતી ન હોય તો લક્ષ્મી અને શક્તિ બન્ને મનુષ્યના, સમાજના કે રાષ્ટ્રના વિનાશનું કારણ બને છે. જ્ઞાન અને તે પણ સજ્ઞાન જ મનુષ્યનો ઉદ્ધાર કરી શકે છે. વિદ્યાર્થીઓએ તાળીઓ પાડીને પ્રવચન આગળ ચલાવવા આગ્રહ કર્યો.
મુનિશ્રીએ એક કલાકને બદલે લગભગ દોઢ કલાક સુધી પ્રવચન આપ્યું. શ્રી જયંતમુનિજીની ઉંમર નાની હોવાથી સહુના આકર્ષણનું કેન્દ્ર બની રહ્યા. બાલમુકુન્દજી તો અતિ પ્રસન્ન થઈ ગયા. કૉલેજથી વિદાય લીધી ત્યારે કૉલેજના બસો વિદ્યાર્થીઓ બાલમુકુન્દજીની આગેવાની હેઠળ મયણાસુંદરીની ધર્મશાળા સુધી મૂકવા માટે સાથે આવ્યા. કૉલેજમાં પ્રવચન આપવાનો આ મધુર અનુભવ સદા માટે હૃદયમાં અંકિત થઈ ગયો.
આરાના શ્રી નેમિચંદજી શાસ્ત્રી નામાંક્તિ વિદ્વાન હતા. નીતિશાસ્ત્રના ઉચ્ચ કોટિના જાણકાર હતા અને તેમણે ચાર મહાખંડમાં પ્રસિદ્ધ થયેલા જૈન ઇતિહાસનું સંપાદનકાર્ય કર્યું હતું. તેઓની સાથે પરિચય થતાં દિગંબર–શ્વેતાંબર શાસ્ત્રોના મૂળભૂત મતભેદ કયા કયા છે તેની સૂક્ષ્મ ચર્ચા થઈ. તેઓ શ્વેતાંબર આગમોના પક્ષધર હતા. તેમની સાથેનો પરિચય અને ધર્મચર્ચા અત્યંત ફળદાયી રહ્યાં. આરાના ઉદ્યોગપતિ શ્રી નયનકુમાર જૈન સાથે પરિચય થયો. તેમણે જીવનભર ગાઢ સંબંધ રાખ્યો. આરાની ચાર દિવસની સ્થિરતા જ્ઞાનાનંદમય બની રહી.
સાધુતાનું શિખર અને માનવતાની મહેંક 1 120