________________
વિહારની બદલાતી દિશા
દિશ તરફ વિહારના કાર્યક્રમ ઘડાઈ રહ્યા હતા. મનુષ્યની કલ્પનાનાં ચક્રો ગતિમાન થઈ રહ્યાં હોય છે ત્યારે સમયચક્ર જુદી દિશામાં ફરતું હોય છે. કાળબળ પોતાનો કાર્યક્રમ ગોઠવી રહ્યો હોય છે, જે અકળ છે. કાળ પોતાની રીતે, ગુપ્ત રીતે, ઘટનાઓને ઘડે છે, જે સર્વથા અજ્ઞાત હોય છે અને ફક્ત સંયોગો પરિપક્વ થાય છે ત્યારે જ પોતાની યોજનાનો અણસાર આપે છે.
વારાણસીમાં શ્રી મોહનભાઈ લલ્લુભાઈ એક એવા વ્યક્તિ હતા જેમણે પ્રશ્ન ઉપાડ્યો. જેમ અચાનક વાદળના જોરદાર ગડગડાટ સાથે વીજળી ચમકે અને સ્તબ્ધ થઈ જવાય, તેમ મોહનભાઈના અણધાર્યા પ્રસ્તાવથી મુનિશ્રી ચકિત થઈ ગયા !
“આપ અહીં સુધી આવ્યા છો, આટલો ઊંડો અભ્યાસ કર્યો છે, તો દેશમાં જવાની શા માટે ઉતાવળ કરવી જોઈએ? આટલે દૂર ફરીથી આવી શકાય નહીં. અહીં આવ્યા છો તો આપે એક વખત ભગવાન મહાવીરની ભૂમિનાં દર્શન કરવા જોઈએ. તાત્કાલિક દેશમાં જવાનો કોઈ અર્થ નથી.”
મોહનભાઈએ પોતાના પ્રસ્તાવને ફરીથી ભારપૂર્વક રજૂ કર્યો, “જૈન સમાજનો ઇતિહાસ પૂર્વ દેશ સાથે જોડાયેલો છે. જૈનનાં વર્તમાન મોટાં તીર્થો પણ બિહાર અને બંગાળમાં છે. માટે આપે એક વખત એ ક્ષેત્રમાં બધે પર્યટન કરવું જઈએ. હું તમને કોઈ પણ રીતે સૌરાષ્ટ્ર જવા નહીં દઉં. જરૂર હશે તો ગુરુદેવ પૂજ્ય પ્રાણલાલજી સ્વામી પાસે જઈને આજ્ઞા
