________________
હતી. કડકડાટ અંગ્રેજી બોલે. પછી વ્યાકરણની ઐસીતૈસી. એક વખત બર્મા સેલના મોટા સાહેબોને દર્શન કરાવવા બી. બી. હટિયા લઈ આવ્યા. જગુભાઈએ અંગ્રેજીમાં પરિચય આપ્યો, ‘ધિઝ ઇઝ અવર બિગ ગુરુજી, ધિઝ ઇઝ અવર સ્મોલ ગુરુજી.' સાહેબો હસ્યા અને મૂળ વાત સમજી ગયા.
વસનજીભાઈ દોશીનો પરિવાર ખૂબ જ વિશાળ હતો. એ સમયે બનારસમાં ઉદ્યોગ-વ્યાપાર ઘણા જ સારા હતા. પોતે ઘણા સરળ હતા, તેમજ તેમના દીકરાઓ બધા બાહોશ હતા. આ પરિવારે ધંધાની ખૂબ જ જમાવટ કરી હતી. અત્યારે એક પરિવારનાં વીસ-પચ્ચીસ ઘરો અસ્તિત્વ ધરાવે છે. શામજીભાઈ દોશી સોનગઢના રંગે રંગાયેલા હતા, છતાં પણ મુનિજીની ભક્તિ કરવામાં પાછી પાની ન કરતા. મંછાબહેન બાળવિધવા હોવાથી ભાઈ સાથે રહેતાં. ધર્મના જાણકા૨ હોવાથી બધી બહેનોને ધર્મમાં ઓતપ્રોત કરી, તેમણે ભક્તિરસ વધાર્યો હતો. તે સિવાય લગભગ ૨૫૩૦ પરિવારો મધ્યમ ભાવે વેપાર ચલાવતા હતા. સૌ સુખી હતા અને ધર્મમાં ખૂબ રસ લેતા
હતા.
મનુભાઈ પટેલ ખૂબ ડાહ્યા ગણાતા હતા. તે ધર્મકાર્યોમાં આગળ પડતા હતા. તેમનાં પત્ની ચતુરાબહેન સુશીલ નારી હતાં. આપણા ગુજરાતના સંતો અહીં બનારસ પધારે અને સૌને સેવાનો લાભ મળે તે તેઓની કલ્પનામાં ન હતું. જેથી બધા ભાવિવભોર બની ભક્તિમાં ક્યારે પણ ઊણપ આવવા દેતા નહીં.
ચંદ્રકાંતભાઈ, સાકરચંદભાઈ તથા કાંતિભાઈ ઝાલાવાડ અને અમદાવાદ તરફના ધનાઢ્ય વેપારી હતા. મોહનભાઈને તોલે તેઓનું પણ સાડીનું કામકાજ ખૂબ જ સારું હતું. બંને પરિવારો ચુસ્ત સ્થાનકવાસી પરંપરાના હોવાથી સંઘમાં ઘણું જ વર્ચસ્વ ધરાવતા હતા. અમીચંદ અમુલખની પેઢી પ્રસિદ્ધ હતી. કુલ મળી સંઘનું સુંદર વાતાવરણ બન્યું હતું.
પર્યુષણની પ્રથમ આરાધના
પર્યુષણ પર્વ ક્યારે આવે અને ક્યારે ચાલ્યા જતા તેની તેઓને ખબર પણ ન પડતી. તેઓ કહેતા હતા કે “સાહેબ, પાંચમને દિવસે માંડ બધા ભેગા થઈએ. ચોપડી વાંચીને પ્રતિક્રમણ કરાવીએ. જેવું પ્રતિક્રમણ પૂરું થાય કે તરત જ નાસ્તા-પાણી મંગાવીએ.”
આ વરસે મહારાજશ્રી બિરાજમાન હતા તેથી પર્યુષણનો અનેરો રંગ જામ્યો. તેરથી ચૌદ જેટલી અઠ્ઠાઈ થઈ. નાનીમોટી તપસ્યા પણ ઘણી હતી. શ્રી આત્મારામભાઈ મોઢ વાણિયા હોવા છતાં તેમણે ભાવથી અઠ્ઠાઈ કરી. તેમણે પર્યુષણના આઠ દિવસ બી. બી. હટિયા ધર્મસ્થાનમાં વિતાવ્યા. મનોરમાબહેન દેસાઈ સૌથી નાની ઉંમરની દીકરી હતી અને તેમણે પણ અઠ્ઠાઈ કરી હતી. મોહનભાઈના ભત્રીજા શ્રી રમેશભાઈએ પણ અઠ્ઠાઈ કરીને સૌના આનંદમાં વૃદ્ધિ કરી હતી. જગજીવનભાઈના પરિવારમાં અઠ્ઠાઈ હતી. બાકીના શ્રાવકો ત્યાં ધર્મસ્થાનકમાં બપોરનું સાધુતાનું શિખર અને માનવતાની મહેંક 3 146