________________
દ્વાર વટાવ્યા પછી ત્રીજા દરવાજેથી આંગણામાં જઈ શકાય છે. ભદ્ર વર્ગની બહેનો ઘણી મર્યાદા જાળવે છે. પહેરવેશ ખૂબ સંયમિત હોય છે.
જયંતમુનિજી નવાં નવાં ઘરોમાં ગોચરીએ જતા હતા. મુનિજી ગુજરાતના હિસાબે દરેક ગામમાં પહેલાં શ્રાવકનાં ઘર પૂછતા હતા. પરંતુ ઉત્તરપ્રદેશમાં શ્રાવકોને ત્યાં કોઈ પ્રકારની આહારપાણીની વ્યવસ્થા ન મળે. તેમજ ભક્તિ પણ ન દેખાય. એક વખત એક મોટા જમીનદાર બ્રાહ્મણ મુનિજીને મળ્યા. મુનિજીએ પૂછ્યું, “બનિયા કા ઘર કિધર હૈ?”
તેણે સામે લાગલો જ સવાલ પૂછયો, “બનિયા કા ક્યા કામ હૈ?”
જયંતમુનિજીએ ગોચરીની વ્યવસ્થા સમજાવી. પંડિતજી હસી પડ્યા. “ક્યા લાલા-બનિયા કિસીકો દેતા હૈ? વો ક્યા દેગા? ઉસકા ખાવા-પીના ભી તો અશુદ્ધ હૈ. અત: અબ ભૂલસે બનિયાકા ઘર ન પૂછિયે. ચલિયે મેરે સાથ.”
એ બ્રાહ્મણ પંડિત મુનિજીને પોતાને ઘેર લઈ ગયા. પછી તેમણે પૂછ્યું, “ક્યા આપ સ્નાન કરકે ભોજન લેંગે?” ત્યાંના બ્રાહ્મણોમાં સ્નાનનું ઘણું મહત્ત્વ હોય છે. તેઓ સ્નાન વગર ભોજન ન કરે. જ્યારે જૈન મુનિઓ સ્નાન ઓછામાં ઓછું કરે.
મુનિજીએ કહ્યું, “હમને તો સુબહ હી સ્નાન કીયા હૈ. ઇસલિયે હમેં કોઈ સ્નાન કરને કી જરૂરત નહીં હૈ. જો તૈયાર હો વહ આપ લેતે આયે.”
થોડી વારમાં પંડિતજી એક મોટો ખૂમચો લઈને હાજર થઈ ગયા. તેમાં ભાત, ૫ થી ૬ જાડી જાડી રોટલીઓ, દાળ, શાક, દાળમાં નાખવા માટે નાની વાટકીમાં ઘી, દૂધથી ભરેલો લોટો અને એક વાટકીમાં ચીની (ખાંડ) હતાં. આટલી વસ્તુઓ તેમણે ઘણા પ્રેમથી ગોચરીમાં આપી. અજાણ્યા ઘરમાં આવી જાતની સરસ રીતે ભાવનાપૂર્ણ ગોચરી ઘણા દિવસ પછી મળી હતી. મુનિજીનું મન સંતુષ્ટ થયું. પંડિતજીએ નિર્દોષ આહાર આપી ઉત્તમ પુણ્યઉપાર્જન કર્યું.
પંડિતજી દરવાજા સધી મૂકવા ગયા. તેમણે ભલામણ કરી, “જુઓ મુનિજી, હવેથી વાણિયાનું ઘર ન પૂછતા. સીધા બ્રાહ્મણ અથવા રાજપૂતના ઘરની પૃચ્છા કરવી. ત્યાં આપની ખૂબ જ ભાવનાપૂર્વક ભક્તિ થશે.”
જયંતમુનિજીને ગોચરીનું નવું સૂત્ર મળી ગયું. વાણિયાનું ઘર પૂછવાનું માંડી વાળ્યું. ત્યારબાદ “બ્રાહ્મણનાં ઘર ક્યાં છે?” તેમ પૂછવા લાગ્યા. અને ખરેખર, એક જ ઘરમાંથી બે સંતોને પૂરતો આહાર મળી જતો. થોડું આપવાનું કહીએ તો ઘરધણી કહે, “લાલા, કહાં કહાં ઘૂમતે ફિરોને ? સબ યહાં સે લે લિજિયે. હમારે યહાં તીસ આદમી ખાના ખાનેવાલે હૈં.” ઉત્તરપ્રદેશમાં પ્રવેશ થયા પછી ગોચરીના પરિષહ લગભગ ટળી ગયા. તપસ્વી મહારાજને
ઉત્તરપ્રદેશની અનુભવયાત્રા 109