________________
| વિરૂપા આવી તેના હાથમાં બાળક મૂકયું. તેણે બાળક પર દૃષ્ટિ કરી બરાબર માતંગ જેવો લાગ્યો, વહાલ ઉભરાયું, થાન દૂધથી ભરાઈ ગયા. વિરૂપાનું દિલ ધડકવા લાગ્યું. ખૂબ ત્વરાથી “મેતાર્ય” નામ બોલી ઉઠીને ભાગી. સૌને લાગ્યું કે આ કેવું નામ ? પણ ખોટનો દીકરો. એટલે કોઈએ વાંધો ન લીધો.
આ બાજુ બાળકી જમ્યાના સમાચારથી માતંગે મન વાળ્યું કે ભલે બાળક તો થયું. પણ છ દિવસે બાળકી મૃત્યુ પામી. માતંગ ખૂબ દુઃખી થયો. વિરૂપા કહે અલા હજી જુવાન છીએ. બીજું બાળક થશે માતંગ બધી બીનાથી અજાણ હતો. તેણે મન વાળ્યું.
મેતાર્ય તો રાત દિવસ વધતો જાય છે. દેવશ્રી ઉપકારવશ રોજે વિરૂપાના આવવાના સમયે બાળકને તેડી છજામાં ઉભા રહેતા. દૂરથી વિરૂપા લાલ બોલી આનંદ લેતી. મૈત્રીભાવને કારણે કંઈ સંતાપ કરતી નહી.
ધનરાજ શેઠને અભયમંત્રી સાથે સારો મેળ. એટલે તેમણે મેતાર્યના શિક્ષણની વ્યવસ્થા રાજકુમારો સાથે કરી. ઉદ્યાનમાં રાજકુમારો રમવા ભેગા થતા. રખેવાળી માતંગની હતી. અજાણે પણ મેતાર્યને જોઈને માતંગને ખૂબ પ્રેમ થતો. મારે આવો જ પુત્ર થશે, પણ કમનસીબી કે વિરૂપાને પછી બાળકનો યોગ ન થયો.
મેતાર્ય પુખ્તવયનો થયો. ધનાઢય અને પરાક્રમી હતો. સાત કન્યાઓ સાથે લગ્ન લેવાયા. આખી રાજગૃહી શણગારથી શોભી ઊઠી. શેઠાણીએ વિરૂપા માતંગ બધું બરાબર જોઈ શકે તેવી વ્યવસ્થા કરાવી હતી. વિરૂપા માતંગ લગ્ન જોવા જવા તૈયાર થતા હતા. માતંગને અફસોસ થયો કહે કે વિરૂપા ! આપણે પુત્ર હોત તો લગ્નની ઉજવણી કરતને ?
આ સાંભળી વિરૂપાને થયું કે તેણે માતંગથી આ વાત છૂપાવી ગુનો કર્યો છે. તેથી તેને બેસાડયો પોતે પાસે બેઠી અને વહાલથી કહેવા લાગી કે માતંગ ! દુઃખી ન થા આ તારો જ દીકરો છે. અને અદલા બદલીની વાત કરી. માતંગ આ સાંભળી ખૂબ હતપ્રભ થઈ થયો છેવટે તૈયાર થઈ વરઘોડે ચઢેલા મેતાર્યને જોવા ગયા. મેતાર્યને ૧ ૩૨
સત્ત્વશીલ-તત્ત્વમય પ્રસંગો