________________
૧૬૨
•..૩૧૭
.૩૮
કવિ ઋષભદાસ કૃત ‘સમકિતસાર રાસીને આધારે કપિલ કેવલીનું કથાનક
- ચોપાઈ-૧૦ - આઠમી ઉત્રીધિનિ કથાય, નગરી કાશંબી કહિવાય; જયત્ત સન્રરાજા ત્યાહા ધણી, વસિલોક ઘરમાં રીધ્ય ઘણી.
•••૩૧૪ તેણિનગરિ કાશબભટ રહિ, વિદ્યા ચઉંદતે પૂરી લહિ; જમ્યો ભાર્ય તેહની લહી, કપિલપુત્રત ઉદરિ સહી.
...૩૧૫ કીપલ (કપિલ) પૂત્ર થયો મોટો જસિં, કાશબ ભટ પ્રીત પામ્યોતસિં; બૅપિંભટ બીજો થાપીઉં, કાશગરાસ તેમનિ આપીઉં. ...૩૧૬ તે ભટ ઘર આગલિ થઈ જાય, દ્રિષ્ટિદેખિ કાપલજ માય; ઝૂરેવા લાગી તેણી વાર, કપિલ જઈ પૂંછઈ(અ) વિચાર. માય કહિણિ મહારા પૂત્ર, એણિવિપ્રિલીધું ઘરસૂત્ર; પીતા તુઝ પરલોકિંગયો, તો બોલિક મુરખ રહ્યો. મૂરખપૂત્ર અસતી સૂદરી, ગલીઓ બિલઈને વાંકોતરી કુવાસ કુભોજન કબોલજ કહિ, જનમલગિંએ સાતિદહઈ. ૩૧૯ વચન સણી કપિલદૂખ કરિ, જઈ જનની ચ શિર ધરિ; વિનિ વચન કહિ સૂર્યાહો માય, વિદ્યા ભણી સંતોÉતાય.
૩૨૦ મધૂર વચન સંતોષી માય, જનુની કહિસાવથી જાય; અંદ્રદત્ત તુઝ તાતનો મીત્ર, ભણ્યવિદ્યા જઈ ત્યાંહા પવીત્ર. વચન પ્રમાણ કરયું નીજ માય, વિદ્યા કાર્યો સાવથી જાય; નગરી માહિતે પૂછિ સહી, ચંદ્રદત્ત ધરિ આવ્યોવહી.
...૩રર કરી વનતિ તેહનિ અસી, વિદ્યા ભણીસૃહું મનિહોલસી; કાશબવિપ્રતણો હુંબલ, જે તૂમ મીત્ર સ્વામી સૂકમાલ. ...૩૨૩ સ્વામી તુમ્યો છઉ ઉત્તમ પાત્ર, ગુરુ પાખિ સહી વણસિ છાત્ર; ઘો વીદ્યા મુઝ કયí કરી, રાજ્યાં માન્ય જયમથાઉં ફરી.
...૩૨૪ વિપ્ર ઉપાધ્યા બોલ્યા તામ, ભણ્ય વિદ્યા જો ભોજન ઠાંમ; કપિલ કહઈ કાઈ કરવી પિરય, આવ્યો સાલિભદ્રનિ ધઈરય. ..૩૨૫
•.૩ર૧
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
* અર્થની સ્પષ્ટતા માટે કપિલ કરેલ છે, આ કથામાં બધે કીપલ, કાપેલ જેવા અશુદ્ધ શબ્દ જોવા મળે છે.