________________
५- “यत्रोपमेये उपमानस्य 'अभेदाध्यवसायः'
तत्र रूपकालङ्कारः ।"
यथा" संसार एष कूपः सलिलानि विपत्तिजन्मदुःखानि । इह धर्म एव रज्जुस्तस्मादुद्धरति निर्मग्नान् ॥ १॥ अत्र रूपकालङ्कारः प्रवर्त्तते ।
६- “यत्र सादृश्यज्ञानतः स्मृतिः संजायते तत्र
स्मृत्यलङ्कारः।"
यथा
"पङ्कजं पश्यतः कान्तामुखं मे गाहते मनः।"
अत्र स्मृत्यलङ्कारो वर्तते । ७- यत्र सादृश्यज्ञानतो भ्रान्तिः संजायते
तत्र भ्रान्त्यलङ्कारः। यथा
पलाशमुकुलभ्रान्त्या, शुकतुण्डे पतत्यलिः । सोऽपि जम्बुफलभ्रान्त्या, तमलि धर्तुमिच्छति ॥ १॥ अत्र भ्रान्त्यलङ्कारः प्रवर्तते ।
साहित्यरत्नमञ्जूषा-१८८
