________________
अत्र अन्यदीयान्यार्थकं योजितम् । सभङ्गश्लेषेणार्थान्तरकल्पनाद् वक्रोक्तिः श्लेषभूता । काकुवक्रोक्तिः
काले कोकिलवाचाले, सहकारमनोरमे । कृतागसः परित्यागात्, तस्याश्चेतो न दूयते ॥
इत्यत्र न दूयते अपितु दूयत एवेति काक्वा वक्रोक्तिः श्रीकुन्तकाचार्यो वक्रोक्तिजीवितग्रन्थे सर्वेषामलङ्काराणां वक्रोक्त्यलङ्कारे समावेशं चके । "वक्रोक्तिः काव्यजीवितम्" इत्यपि च तेन तत्रैवोक्तम् । 'वक्रोक्तिजीवित' ग्रन्थस्य तृतीयोन्मेषे वाक्यवैचित्र्यवक्रता द्रष्टव्या ।
(४) भाषासमः- "अनेक - विधास्वपि भाषासु एकविधैरेव वाक्यैर्यत्र रचना विधीयते तत्र भाषासमालङ्कारः भवति ॥" तस्योदाहरणं यथा
संसार - दावानल - दाह - नीरं, संमोह - धूली - हरणे समीरम् । माया - रसा - दारण - सार - सीरं, नमामि वीरं गिरि - सार - धीरम् ॥ १ ॥
अस्मिन् श्लोके संस्कृत - प्राकृतभाषाद्वयोः समानता वर्तते।
साहित्यरत्नमञ्जूषा-१८१ ।
