________________
(२) 'सुन्दरी' वृत्तं कथ्यते. तल्लक्षणमाह
"प्रयुजोर्यदि सौ जगौ युजोः, सभराहलगौ यदि सुन्दरी तदा ॥" यस्मिन् छन्दसि अयुग्मे प्रथम-तृतीयपादयोः सगण-सगण-जगणाः गुरुवर्णश्च युग्मे द्वितीय-चतुर्थपादयोः सगण-भगण-रगणाः लघुवर्णः गुरुवर्णश्च स्यात्, सा 'सुन्दरी' भवति । तथैव वियोगिनी, वैतालियादिः, अस्या एव नामान्तरं ज्ञेयमिति ।
तस्योदाहरणं यथाविहितां प्रियया मनः प्रिया
मथ निश्चित्य गिरं गरीयसीम् । उपपत्तिमर्जिताशयं ,
__ नृपमूचे वचनं वृकोदरः ॥ [इति श्रीभारविक्रविना प्रोक्त किरातार्जुनीये।] (३) 'उद्गता' वृत्तं कथ्यते-- तल्लक्षणमाह
प्रथमे सजौ यदि सलौ च । न सजगुरुकाण्यनन्तरम् ॥
साहित्यरत्नमञ्जूषा-६९