________________
( ૧૦૨૮ )
સુભાષિત-પદ્ય–રતાકર
જીભીવર્ડ ( દાતણુની ચીરવડે ) ધીરે ધીરે જીભ ઉપરને મળ ઉતારવા અને પછી દાતણુ ધાઇને આગળ શુદ્ધ ભૂમિ ઉપર નાખી દેવુ. ૩.
अभावे दन्तकाष्ठस्य, मुखशुद्धिविधिः पुनः । कार्यो द्वादशगण्डूषै-जिहोल्लेखस्तु सर्वदा ॥ ४ ॥ વિવેજવિલાસ, ઉડ્ડાલ ૨, ડ્રૉ॰ ઠં૭
દાતણું મળી શકે નહિ તે ખાર કોગળા કરી મુખ શુદ્ધિ કરવી પણુ છલ ઉપરના મેલ તે હંમેશાં ઘસીને ઉતારવા. ૪.
तल्लीनमानसः स्वस्थो दन्तमांसमपीडयन् ।
उत्तराभिमुखः प्राचीमुखो वा निश्चलासनः || ५ ॥
વિવેજવિજ્ઞાન, ડટ્ટાલ o, t॰ ૬૪.
દાંત ઘસતી વખતે સ્વસ્થ થઇ ઘસવામાં જ ખરાખર ચિત્ત રાખવુ, દાંતની આજીમાજીના માંસને (પેઢાને ) પીડા ન થાય એમ ઘસવું, ઉત્તર અથવા પૂર્વ દિશા તરફ મુખ કરી નિશ્ચળ બેસવું. ૫.
दन्तदाय तर्जन्या, घर्षयेद्दन्तपीठिकाम् । आदावतः परं कुर्याद्दन्तधावनमादरात् ॥ ६ ॥
વિષે વિહાલ, ઉડ્ડાલ ૨, ો .
દાંતને મજબૂત કરવા માટે પહેલાં તર્જની આંગળીવડે દાંતના પેઢા ઘસવા અને પછી દાંત ઘસવા જોઇએ. ૬.
