________________
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ
૫૬૧ उच्चारे पासवणे, खेले सिंघाणए अणाउत्तो | संथारग उवहीणं, पडिक्कमइ वा सपाउरणो ||३६७।। न करेइ पहे जयणं, तलियाणं तह करेइ परिभोगं । ઘર મyવદ્ધવાસે, સવિશ્વ-૫૨૫વસ્થ-ગોમા IIQ૬૮ાા संजोअइ अइबहुअं, इंगाल सधूमगं अणट्ठाए ।
भुंजइ रूपबलट्ठा, न धरेइ अ पायपुंछणयं ||३६९।। મોટાં પ્રયોજન ઉભાં થાય, ત્યારે કામ લાગે અગર ગુરુ માટે જે અનામત ઘરો ગોચરી માટે સ્થાપન કરેલાં હોય, તેમાં નિષ્કારણ ગોચરી લેવા જાય, પાસત્થા સાથે સોબત કરે, હંમેશાં દુર્ગાન કરતો હોય, પ્રેક્ષા કરવી, પ્રમાર્જના કરવી, તેમાં પ્રમાદ કરનાર, ઉતાવળો ઉતાવળો વેગથી ચાલનાર, મૂઢ, રત્નાધિકનો તિરસ્કાર કરનાર, જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્રરૂપ રત્નમાં અધિક હોય, તે રત્નાધિક કહેવાય. બીજાનો અવર્ણવાદ ગ્રહણ કરે-નિન્દા કરે, કઠોર-કડવાં વચન બોલે, સ્ત્રીકથા વગેરે વિકથા કરવાના સ્વભાવવાળો પાસત્યો કહેવાય. દેવીથી અધિષ્ઠિત વિદ્યા, દેવથી અધિષ્ઠિત હોય, તે મંત્ર, વિશિષ્ટ પ્રકારનાં ઔષધ એકઠા કરીને અદશ્ય કરવાનું અંજન બનાવવાનું તે રૂપ યોગચૂર્ણ, રોગની પ્રતિકાર કરવાની અસંયતની ચિકિત્સા, રાખ વગેરે મંત્રીને ગૃહસ્થાને ચોક્કસ કાર્યની સિદ્ધિ માટે આપવા રૂપ ભૂતિકર્મ, સારા અક્ષર લખતાં, શીખવવું લહિયા-કર્મ તથા નિમિત્તશાસ્ત્ર ભણી લોકોને શુભાશુભ લગ્નબલ આદિક કહેવાં, અને તેનાથી આજીવિકા ચલાવવી. પૃથ્વી આદિક છકાયનો આરંભ કરે, જરૂર સિવાય અધિક ઉપકણો એકઠાં કરવાં, તે પરિગ્રહમાં આસક્તિ કરે, વગર કારણે, વગર જરુરિયાતે દેવેન્દ્ર વગેરેનો રહેવાની ભૂમિનો અવગ્રહ માગે, દિવસે શયન કરે, સાધ્વીએ લાવેલ આહારાદિક વાપરે, સ્ત્રી બેઠે સ્થાન, આસનાદિમાં તે ઉઠ્યા બાદ તરત જ બેસે, ત્યાં ક્રિીડા કરે. મળ, મૂત્ર, શ્લેષ્મ, બળખો, નાસિકાનો મેલ વગેરે યતના વગર પરઠવે, સંથારા ઉપર કે ઉપધિ ઉપર બેસીને અઘર વસ્ત્ર ઓઢીને પ્રતિક્રમણ કરે. માર્ગમાં ચાલતાં ચાલતાં પૃથ્વી, અપૂ વગેરે કાયની જયણા કરતો નથી, તલિકા કે પગરખાનો છતી શક્તિએ ઉપયોગ કરે, આગળ પગરખાં પહેરી ચાલે, તેમ કહેલ તે ગામની અંદર અને આ વગર પ્રયોજને તે સિવાયના સ્થળમાં એમ સમજવું. સ્વપક્ષ એટલે પોતાના સાધુઓ અને પરપક્ષ એટલે ભીત, શાક્ય, બૌદ્ધ વગેરે અન્યમતના ઘણા સાધુઓ હોય, તેવા ક્ષેત્રમાં તેમનાથી અપમાન પામીને ચોમાસાના કાળમાં પણ વિહાર કરે, સ્વાદની લોલુપતાથી દૂધમાં સાકર, શાકમાં મશાલા, મરચાં વગેરેનો સંયોગ કરી આહારને