Shravak Dharm Vidhi Prakaran

SR No.: 023116
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajshekharsuri
Publisher: Velji Depar Haraniya Jain Dharmik Trust
Publication Year: 1996
Total Pages: 186
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 15 MB

Page 95

ગુજરાતી ભાવાનુવાદ સહિત
८०
वात्सल्यदर्शनाचारमाह
साहम्मियवच्छल्लं, आहाराईहिँ सव्वत्थ। आएसगुरुगिलाणेतवस्सिबालाइसु विसेसा ॥ ६३ ॥
[ साधर्मिक वात्सल्यं, आहारादिभिर्भवति सर्वत्र ।
आदेशगुरुग्लानतपस्विबालादिषु विशेषात् ।। ६३ । ]
"साहम्मिय" गाहा व्याख्या- साधर्मिकाणां सधर्माणां साध्वादीनां यथासंभवं वात्सल्यं-वत्सलभावलक्षणं साधर्मिकवात्सल्यं 'आहारादिभि:' भक्तपानवस्त्रपात्रादिभिः ‘भवति' जायते कर्तव्यमिति शेषः, 'सर्वत्र' साधुवर्गे, विशेषमाह'आदेशगुरुग्लानतपस्विबालादिषु विशेषात्' तत्र आदेशा: प्राघूर्णकाः, गुरव:आचार्याः, ग्लाना :- रोगादिपीडिताः, तपस्विनः - विकृष्टतपोयुक्ताः, बाला:क्षुल्लका:, आदिशब्दाच्छैक्षकमहोदरादिपरिग्रहः, तेष्वादेशादिषु 'विशेषात् ' अतिशयेन वात्सल्यं कार्यम्। यदुक्तम्- " पाहुणाविसेसदाणे, निज्जर कित्ती य इहर विवरीयं । " [ओ० नि० भा० गा० १४१] इत्यादि । इति गाथार्थ : ॥ ६३ ॥ વાત્સલ્ય દર્શનાચારને કહે છે :
સાધુવર્ગમાં ભક્ત-પાન-વસ્ત્ર-પાત્ર વગેરેથી સાધર્મિક વાત્સલ્યરૂપ કર્તવ્ય થાય છે. પ્રાથૂર્ણક (= વિહાર કરીને નવા આવેલા સાધુઓ), રોગ વગેરેથી પીડાતા ગ્લાન મૈં વિકૃષ્ટતપ કરનારા તપસ્વી, બાલમુનિ, નવદીક્ષિત અને મોટા ઉદરવાળા (= અધિક આહાર કરનારા) સાધુઓનું વિશેષથી વાત્સલ્ય કરવું જોઈએ. કહ્યું છે કે-“પ્રાથૂર્ણકોને વિશેષથી આપવાથી નિર્જરા અને આ લોકમાં કીર્તિ થાય છે. જો પ્રાપૂર્ણકોને વિશેષથી ન आपवामां खावे तो निर्भरा खने डीर्ति न थाय.” (सोध. नि. मा.गा. १४१) समानधर्मवाणा સાધુ વગે૨ે સાધર્મિક છે. વાત્સલ્ય એટલે સ્નેહ-વહાલ. સાધર્મિકોનું વાત્સલ્ય તે साधर्भिङवात्सल्य. [१३]
सांप्रतं प्रभावनोच्यते, तत्र प्रकर्षेण भावना-जिनशासनस्य स्वशक्त्या दीपनेत्यर्थः। नन्वेवमसौ जिनशासनस्य स्वमहिम्नैव सिद्धा किं तत्राऽपर पुरुषव्यापारः ? अत एवोच्यते-“सकलविषयज्ञानाऽऽधीनं प्रमाभिरबाधितं, सकलममलं सत्संवादं वदन्निति संपदा । भवति भगवन्! सर्वज्ञत्वं सदाऽभिदधद् दृढं जयति भवतः सिद्धान्तोऽयं परैरपराजितः || १ || ” सत्यमित्थमिति हृदि निधायाह
મૈં લગાતાર ત્રણ કે તેથી અધિક ઉપવાસ કરવા તે વિકૃષ્ટતપ છે.