Shravak Dharm Vidhi Prakaran

SR No.: 023116
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajshekharsuri
Publisher: Velji Depar Haraniya Jain Dharmik Trust
Publication Year: 1996
Total Pages: 186
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 15 MB

Page 100

૧૫
मिथ:' इति पूर्वपददीर्घत्वम् । 'चः' समुच्चये। 'तीर्थं' प्रवचनं स्वसमृद्ध्या 'प्रभावयन्ति' मध्यस्थप्राणिनां बहुमानगोचरीकुर्वन्ति । इति गाथार्थ: ।
T:।।૬।।
શ્રાવકધર્મવિધિપ્રકરણ
પૂર્વોક્ત આઠ પ્રભાવકોને કહે છે :
અતિશેષોથી ઋદ્ધિમાન, ધર્મકથી, વાદી, આચાર્ય, ક્ષપક, નૈમિત્તિક, વિદ્યાવાન અને રાજગણસંમત એ આઠ સ્વશક્તિથી પ્રવચનની પ્રભાવના કરે છે, અર્થાત્ મધ્યસ્થ પ્રાણીઓને પ્રવચન ઉપર બહુમાનવાળા કરે છે.
અવધિજ્ઞાન વગેરે અતિશેષ (= અતિશય) છે. અતિશેષોના કારણે જે ઋદ્ધિવાળા છે તે અતિશેષોથી ૠદ્ધિમાન છે. ધર્મકથી ધર્મકથાની લબ્ધિવાળા. વાદી = વાદની લબ્ધિવાળા. આચાર્ય = પ્રાવચનિક.(સ્વ-પરના સિદ્ધાંતની પરૂપણા કરે તે પ્રાવચનિક.) વિકૃષ્ટ તપ કરનારા તપસ્વી. નૈમિત્તિક નિશ્ચિત થયેલા ભૂતકાળ આદિના નિમિત્તોને (= શુભાશુભ લક્ષણોને) જાણનારા. (વિદ્યાવાન = વિદ્યાસિદ્ધ.) રાજાને અને મહાજનને જે બહુમાન્ય હોય તે રાજગણસંમત. [૬૭]
ક્ષપક =
=
=
एवं हेयहानद्वारेण सम्यक्त्वमभिधायाऽधुना विधिद्वारेण तदेवाह - तत्तत्थसद्दहाणं, सम्मत्तमसग्गहो न एयम्मि । मिच्छत्तखओवसमा, सुस्सूसाई उ होंति दढं॥६८॥ [तत्त्वार्थश्रद्धानं, सम्यक्त्वमसद्ग्रहो नैतस्मिन् ।
मिथ्यात्वक्षयोपशमात् शुश्रूषादयस्तु भवन्ति दृढं ॥ ६८ ॥ |]
"
“ तत्तत्थ” गाहा व्याख्या- तत्त्वार्थानां सर्वविदुपदिष्टजीवादिभावानां श्रद्धानंएवमेवैतदिति प्रतीति तत्त्वार्थश्रद्धानं तत् सम्यक्त्वम्, यच्छ्रावकधर्ममूलतयोद्दिष्टम् । इदमेवेदानीं कार्यलिङ्गगम्यमेवाह- 'असद्ग्रहः' अस्थाननिर्बन्धरूपो न 'एतस्मिन् ' सम्यक्त्वे सति; 'मिथ्यात्वक्षयोपशमात्' उक्तस्वरूपात् उपलक्षणत्वाच्चास्योपशमात्तत्क्षयाच्च हेतो: । 'शुश्रूषादय:' वक्ष्यमाणा गुणा: 'भवन्ति' जायन्ते 'दृढं' अतिशयेन । एभिः सम्यक्त्वं व्यक्तीभवति । इति गाथार्थः ॥ ६८ ॥
આ પ્રમાણે હેયના ત્યાગ દ્વારા (= નિષેધદ્વારા) સમ્યક્ત્વને કહીને હવે વિધિદ્વારા સમ્યક્ત્વને જ કહે છે :
તાત્ત્વિક પદાર્થોની શ્રદ્ધા તે સમ્યક્ત્વ છે. અર્થાત્ સર્વજ્ઞોએ કહેલા જીવાદિ પદાર્થોમાં “આ આ પ્રમાણે જ છે” એવો વિશ્વાસ એ સમ્યક્ત્વ છે. આ સમ્યક્ત્વ શ્રાવકધર્મનું મૂળ છે