________________
મૂળ અને ભાવાનુવાદ. : ૪ [૧૪૫
ત્યારબાદગાના વાડામાં પાદપપગમ અનશનને સ્વીકારીને તેઓ કાર્યોત્સર્ગથ્થાને ઉભા રહ્યા. આ પ્રસંગે પૂર્વરી સુબધુ મંત્રીએ અનુકૂલ પૂજાના ન્હાનાથી, છાણાને સળગાવીને એમના શરીરને સળગાવી નાંખવા માંડ્યું. આમ શરીર સળગવા છતાંયે, તે શ્રીચાણક્ય ઋષિએ સમાધિપૂર્વક મરણને પ્રાપ્ત કર્યું.
૭૪.૭૫
કાકદી નગરીમાં શ્રી અમૃતષ નામને રાજા હતો. યોગ્ય અવસરે તેણે પુત્રને રાજ્ય સેંપી પ્રવ્રજ્યાને ગ્રહણ કરી. સૂત્ર અને અર્થમાં કુશલ તથા કૃતના રહસ્યને પામનાર એવા તે રાજર્ષિ શંકરહિતપણે પૃથ્વી પર વિહાર કરતાં ક્રમશ: કાકદી નગરમાં પધાર્યા. ત્યાં ચંડવેગ નામના વૈરીએ તેઓના શરીરને શસ્ત્રના પ્રહારથી છેદી નાંખ્યું. શરીર છેદાઈ રહ્યું છે તેવી વેળાએ પણ તે મહર્ષિ સમાધિભાવમાં સ્થિર રહ્યા, અને પંડિત મરણને પ્રાપ્ત કર્યું. ૭૬ ૭૭૭૮
કૌશામ્બી નગરીમાં લલિતઘટા નામના બત્રીશ પુરૂષ પ્રખ્યાત હતા. તેઓએ સંસારની અસારતાને જાણુને શ્રમણપણને ગ્રહણ કર્યું. શ્રુતસાગરના રહસ્યને પ્રાપ્ત કરનારા એવા તેઓએ શરીરના મમત્વથી રહિત બની, એગ્ય અવસરે પાદપિપગમ અનશનને સ્વીકાર્યું. અકસ્માત્ નદીના પૂરથી નદીને વિષે તણાતા મોટા હદની મધ્યમાં તેઓ ખેંચાઈ ગયા. આવા અવસરે પણ તેઓએ સમાધિપૂર્વક પંડિતમરણને પ્રાપ્ત કર્યું.
૭૯૯૮૦