________________
(૨૯) ત્રિકમૂળ જાણવું; તથા વિદ્યાગીને તેને રેગ દુર કરવા જે મૂળને ઉપદેશ કરે; તે ઉપદેશમૂળ-પિપરીમૂળ વિગેરે જાણવા, આદિમૂળ વૃક્ષનાં મૂળની ઉત્પત્તિમાં જે પહેલું કારણ છે કે જેમકે, સ્થાવરનામ ગેત્ર પ્રકૃતિના સંબંધથી તથા મૂળ નિર્વર્તન ઉત્તર પ્રકૃતિના પ્રત્યયથી જે મૂળ ઉત્પન્ન થાય તેને ભાવાર્થ કહે છે, તે મૂળને નિર્વાહ કરનાર પુદ્રના ઉદય આવતાં કામણ શરીર છે, તે આદારિક શરીરપણે પરિણમતાં પહેલું કારણ છે.
ક્ષેત્રમૂવીજે ક્ષેત્રમાં મૂળ ઉત્પન્ન થાય છે, અથવા જે ક્ષેત્રમાં મૂળનું વર્ણન થાય તે જાણવું.
કાળમુળ ' ક્ષેત્રમૂળ પ્રમાણે એટલે જે કાળમાં ઉત્પન્ન થાય; અથવા વર્ણન કરાય; તે કાળ મૂળ છે ભાવમૂળ ત્રણ પ્રકારે છે.
ભાવમળી. ओदइयं उवदिहा, आइ तिगं मूलभाव ओदह। आयरिओ उपदिहा, विणयकसायादिओ आई ॥
વિ. ૨૭૪ II ઉપદેશક મૂળ. ભાવ મૂળ ઔદાયિક-ભાવમૂળ, અને આદિમૂળ પ્રથમનું કહે છે. નામ ગોત્રના કમના ઉદયથી વનસ્પતિકાયનું મૂળપણું અનુભવ કરતે “મૂળજીવજ” ઔદયિકમાવ મૂળ છે, અને
