________________
(૨૮)
લીધે) જેમકે કેટલીક પ્રકૃતિએ પુદ્ગળ વિપાકીજ હોય છે. પ્રશ્ન-તે કઈ છે? ઉત્તર—આદારિક વગેરે પાંચ શરીર, છ સત્થાન, ત્રણ અ’ગોપાંગ, છ સહુનન, પાંચ વર્ણ, એ ગધ, પાંચ રસ, આઠે સ્પર્શ, અગુરૂ લધુ નામ, ઉપઘાતનામ, પરાઘાતનામ ઉદ્યાત, આતપનામ, નિર્માણ, પ્રત્યેક, સાધારણ, સ્થિર, અસ્થિર, શુભ્ર, અશુભ આ બધી પ્રકૃતિએ પુદ્ગળ વિપાકિની છે, કારણકે, જીવનું સંબંધણું છતાં પુદ્ગળ વિપાકિપણે તેઆ છે. પરિણામિકભાવ, જીવગુણ એ પ્રકારે છે. અનાદિ પિ ણામિક તે ધર્માં-અધર્મ, આકાશને અનુક્રમે ગતિ, સ્થિતિ અને અવગાહ લક્ષણરૂપ છે, સાદિ, (આદીવાળા) પરિણામિક દેખાવ ભાવ તે, આકાશમાં વાદળનુ ઇંદ્ર ધનુષ્ય વિગેરેને દેખાવ છે, તથા પરમાણુઓનું રૂપ વિગેરેમાં બીજી’ ગુ ગ્રુપણું બદલાય છે. હવે આ પ્રમાણે ગુણ કહીને મૂળના નિક્ષેપો કહે છે. मूले छक्क दव्वे, ओदहउवएस आइमूलं च । वित्ते काले मूलं, भाव मूलं भवे तिविहं ॥ १७३ ॥
મૂળ શબ્દના છ પ્રકારે નામ, સ્થાપના, દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર કાળ અને ભાવ, એમ નિક્ષેપા છે. નામ સ્થાપના જાણીતા છે. દ્રવ્યમળ.
દ્રવ્યમૂળમાં સશરીર, ભયંશરીર, અને તે શિવાય ( ૬ ) આદયકમૂળ, ( ૨ ) ઉપદેશમૂળ, ( ૩ ) આદિમૂળ. એમ ત્રણ પ્રકારે છે. વૃક્ષોનાં મૂળપણે જે દ્રશ્ય પરિણમે તે આદા
(