________________
(૧૯) છે કે બધા દ્રવ્યમાં પ્રધાન એવા જીવ દ્રવ્યમાં ગુણ ભેદ વડે રહેલ છે તે કહે છે. संकुचियवियसियत्तं, एसो जीवस्त होइ जीवगुणो । पूरेइ हंदि लोगं, बहुप्पए सेत्तणगुणेणं ॥ १७१
જીવ છે તે સગિ વિર્યવાળે છતાં, દ્રવ્ય પણે પ્રદેશ સંહાર વિસર્ગ વડે આધારના વશ પણાથી દીવાની માફક સંકેચ અને વિકાસ પામે છે. જીવને આજ ગુણ આત્માની સાથે આત્મભૂત થઈ રહેલ છે, આમ ભેદ વિના પણ છઠ્ઠી વિભકિતનો સંબંધ થાય છે. જેમ કે રાહનું માથું. શિલા પુત્રક (દસ્તે. યા વાટા) નું શરીર વિગેરે છે. તેજ ભવમાં સાત સમુદઘાત (આત્માનું વધવું ઘટવું તે) ના પરવશ પણાથી આત્મા સંકેચ વિકેચ પામે છે, તે જ કહે છે. બરાબર રીતે ચારે બાજુ જોરથી. હણવું. અને આત્મ પ્રદેશને આમતેમ ફેંકવું. એ સમુદ્ ઘાત છે, એ સાત સમુઘાતનાં નામ બતાવે છે. કષાય; વેદના; મારણ અંતિક, વૈક્રિય, તેજસ, આહારક, અને કેવલિ સમુદઘાત છે. તેમાં પ્રથમને કષાય. સમુદ્યાત. અને તાનુબંધી કેધ વિગેરેથી, જેનું ચિત્ત (જ્ઞાન) નાશ પામ્યું છે, તે પિતાના આત્માના પ્રદેશને આમ તેમ ફેકે છે. તથા અતિશય વેદના થતાં નાડીઓ તૂટતાં વેદના સમુદ્ર ઘાત થાય, અને મરવાની અણુમાં જીવ આમ તેમ ઉન્ન
