________________
(૨૬૦]
છે. સૂક્ષમ અપકાય અપર્યાપ્તાથી, સૂક્ષ્મ વાયુ કાયા અપર્યાપ્તા, કંઈક વધારે છે, સૂક્ષ્મ અપકાય, પર્યાપ્તાથી સૂમવાયુકાય પર્યાપ્તા કંઈક વધારે છે. હવે ઉપલેગ દ્વાર કહે છે. वियण धमणाभि धारण, उस्सिचण फुसण आणु
પંડૂમા पायर पाउकाए, उव भोगगुणा मणुस्साणं ॥१६९।।
મનુષ્યને પંખાથી પવન નાંખ, ધમણથી કુકવું, વાયુ ધારણ કરીને શરીરમાં પ્રાણ અપાનરૂપે રાખ, વિગેરે બાદર વાયુકાયને ઉપભોગ છે. હવે શ દ્વાર કહે છે. તેમાં શરુ દ્રવ્ય અને ભાવ એમ બે ભેદથી છે તેમાં શસ્ત્ર કહે છે. विअणे अताल वंटे, सुप्पसिय पत्त चेल कपणेय । अभि धारणाय बाहिं, गन्धग्गी वाउ सत्थाई ॥१७० - પંખે, તાડનાં પાંદડાં, સૂપડું, ચામર, પાંદડાં, વસ્ત્રને છેડે વિગેરે વાયુનાં દ્રવ્ય શસ્ત્ર છે અને પવન આવવાને માગે રૂવાંના છીમાથી જે બહાર આવે છે તે પરસેવે. તે શસ્ત્ર છે. તે અભિધારણુજ છે. તથા ગધે તે ચંદનવાળે વિગેરે તથા અગ્નિની જવાળા (ભડકા અને તાપ) (અંગાર) તથા ઠડે તથા ઉને વગેરે ઉલટે વાયુ તે પ્રતિ પક્ષ વાયુ ગ્રહણ કરવાથી સ્વકીય વિગેરે શનું સૂચન થયું એટલે પંખે વિગેરે પરકાય શસ્ત્ર, તથા ઉલટે વાયુ સ્વકાય શસ્ત્ર છે. એ પ્રમાણે ભાવ શસ્ત્ર પણ અવળે માર્ગે
