________________
[૧૬] વૃત્તાંત મેં પૂર્વે સાંભળ્યું તે ઉદકમાં રહેલા પ્રાણીઓ પિરા, મત્સ્ય વિગેરે જે જીવે છે તેને પણ પાણીના સમારંભ કરનારે હણે છે. અથવા બીજે સંબંધ આ છે કે પૂર્વે કહેલું ઉદક શાસ્ત્ર આરંભતે બીજા અનેક જીને અનેક રીતે હણે છે.
શંકાએ કેવી રીતે જાણવું શક્ય છે? ઉત્તર-જીવે છે. તે અમે પૂર્વે કહી ગયા છીએ. શંકા–તે કેટલા છે.? ઉત્તર-છ અનેક છે.
અહિંઆ જીવનું ફરી ઉપાદાન ઉદકમાં રહેલા ઘણા આવે છે તે જણાવવા માટે કર્યું છે તેથી એમ સમજવું કે એક એક જીવ ભેદમાં ઉદકને આશ્રી અસંખ્યાત પ્રાણીઓ છે. એ પ્રમાણે તેઓ અપકાય સમારંભ કરતાં તે પુરૂષ પાણને તથા પાણીના આશ્રયના ઘણા અને મારનારા થાય છે. તે જાણવું.
હવે શાકયાદિ ઉદક આશ્રિત બેઈન્દ્રિય ને ઈ છે છે પણ ઉદકને નહિ, તે બતાવે છે.
इहं च खलु भो! अणगाराणं उदय जीवा વિધવા (દૂ૦ ૨૪) - અહિં આ જ્ઞાતપુત્ર મહાવીર તેના પ્રવચન તે બાર અંગ જે ગણી પિટક નામે ઓળખાય છે. તેમાં સાધુઓને બતાયું છે કે ઉદકરૂપ જીવ છે અને “ચ” શબ્દથી તેને
