________________
૧૧૧]
ઉષ્ણુ અને તે એક એમ ભેદો જાણવા, આ ચેનિના ભેદ છે. તેજ ફરીથી નિયુક્તિકાર ખુલાસાવાર કહે છે.
',
वण्णमि य इक्किके, गंधमि रसम्मि तह य फासम्मि । नाणत्ति कायव्या, विहाणए होइ इक्किक ॥ ७८ ॥
વર્ણાદિક એકેક ભેદમાં હજારો પ્રકારે જુદા જુદાપણુ જાણવુ'. જેમકે કાળે રગ એ સામાન્ય છે, પણ તેમાં ભમરા, કાયલા, કોયલ, ( ગવલ અને કાજળ કોઇમાં વધારે અને કાંઇ આછી કાળાશ છે. તે ભેદ છે. તેથી કોઈ કાળુ અને કોઇ તેથી કાળુ કાઇ વધારે કાળુ એ પ્રમાણે લીલા વિગેરે બધા રંગામાં જાણવું. તે પ્રમાણે રસ, ગંધ, અને સ્પર્શમાં પણ જાણવુ તથા રંગોમાં પણ પરસ્પર મેળવવાથી સર, કેશરી, કન્નુર, ( કાબરચિત્રુ ) વિગેરે બીજા રંગની પણ ઉત્પત્તિ થાય છે એમ વિચારીને કહેવુ'. એ પ્રમાણે વર્ણાહિકના પ્રત્યેકમાં પ્રકર્ષ અને અપ્રકર્ષપણે પરસ્પર અનુવેધ ( સરખામણી ) વડે ઘણા ભેદો થાય છે એમ જાણવું. હવે ફરીથી પર્યાસ વિગેરેના ભેદો જણાવે છે.
ર
जे बायरे चिह्नाणा, पजत्ता तत्तिआ अपजत्ता । सुहमावि हुंति दुब्रिहा, पजन्ता चैत्र अपजत्त ॥१९॥
જે બાદર પૃથિવીકાયના ભેદો અતવ્યા તે જોટલા પર્યાપ્તાના છે તેટલાજ અપર્યાપ્તાનાં છે. આ સરખાપણુ ભેદને આશ્રયીને માનવુ જીવાનુ` સરઆપણું ન માનવું. કારણ કે