________________
‘રામાયણમાં સંસ્કૃતિનો સંદેશ”
૫૧
પત્ની પરણવામાં આવે છે અને પ્રથમની પત્નીને મારી નાંખવામાં આવે છે, આવા અનેક પ્રસંગો આ દેશની ધરતી ઉપર આજે બની રહ્યા છે. આ પાપોના આઘાત અને તેના પ્રત્યાઘાતોથી આ ભારત આજે ઉભરાઈ રહ્યું છે. પાપી પૈસા અને ભોગની વાસના-ભૂખે પોતાનું સામ્રાજ્ય લગભગ સર્વત્ર ફેલાવ્યું છે.
એક કવિને રોજ-બરોજ હાંફળાફાંફળા થઈને દુકાને જતા જીવો પ્રેત જેવા લાગે છે અને તે કહે છે કે, “દોઢિયા ખાતર દોડતા જીવો..જુઓને જીવતાં પ્રેત.” પાપી પૈસાનો આ જગતમાં ફેલાયેલો પ્રભાવ કેવો વ્યાપક છે, એ વાત ચચિલે પોતાના જીવનના એક પ્રસંગમાં સરસ રીતે જણાવી છે.
કિંમત ભાષણની કે ધનની?
એક વખતની વાત છે, બ્રિટનના વડા પ્રધાન વિન્સ્ટન ચર્ચિલ ટેકસીમાં બેસીને જઈ રહ્યા હતા, અધવચમાં જ એક વિચાર આવતાં તેમણે ટેકસી ડ્રાયવરને કહ્યું, “ભાઈ! મારે આ મકાનમાં તાકીદના કામે જવાનું છે, તું પંદર મિનિટ અહીં ઉભો રહે.”
ડ્રાઇવરે ચર્ચિલની આ માગણીને ધરાર ઇન્કાર કરી દેતાં કહ્યું કે, “આ કામ મારાથી બિલકુલ બની શકે તેમ નથી.”
જ્યારે ચર્ચિલે કારણ પૂછયું, ત્યારે ડ્રાઈવરે કહ્યું કે, “અહીં નજીકમાં આવેલા મેદાનમાં મિ. ચર્ચિલ ભાષણ કરવાના છે, મારે તે સાંભળવું છે, એટલે હું તમારી વાત સ્વીકારી શકતો નથી.”
પિલા ડ્રાઈવરને ખબર નથી કે હું જેની સાથે વાત કરી રહ્યો છું તે મિ. ચર્ચિલ પોતે જ છે. ચર્ચિલને પોતાના ભાષણની આટલી વ્યાપક અસર જોઈને આનંદ થયો.
પરંતુ વિશેષ ચકાસણી કરવા માટે તે જ પળે ચર્ચિલે એક ડૉલર ડ્રાઇવરને આપ્યો અને કહ્યું કે, “ભાઈ મારી વાત તું સ્વીકાર.”
હસી પડતાં ડ્રાઈવરે કહ્યું, “સારું, સાહેબ! આપ કામ પતાવીને આવો, હું અહીં જ ઉભો છું.”
ચર્ચિલે પૂછ્યું, “પણ..પેલા ચર્ચિલનું ભાષણ તું નહિ સાંભળે ?”
એવા તો કેટલાય ચર્ચિલો આવ્યા અને ગયા, અને તેની કાંઈ પરવા નથી.” ડ્રાઇવરે ધડાક દઈને ઉત્તર વાળી દીધો.
આ પ્રસંગે જણાવીને ચચિલે કહ્યું, “જુઓ. પૈસાનો પ્રભાવ! જેણે મારા ભાષણની કિંમત માત્ર એક ડૉલર જેટલી જ બનાવી દીધી ને?” ગરીબી દેખાય છે જ ક્યાં?
આજે આ દેશમાં પણ પૈસાની કેટલી બોલબાલા છે? કોણ કહે છે, હિંદુસ્તાન