________________
• રામાયણમાં સંસ્કૃતિનો સંદેશ ’
માત્રથી તમારી જાતને તમે પર્યાપ્ત ન માની લો. તમારા આ આ વૈભવો અને બંગલાઓ તો ખીજા માનવોના અંતરમાં ઇર્ષ્યાની ભયંકર આગ ઉત્પન્ન કરી રહ્યા છે. તમારા વૈભવો જોઇને સામાન્ય સ્થિતિના મનુષ્યો તૈયાથી ભડકે બળી રહ્યા છે. ચાર રૂપિયાની ટિકીટ લઈ તે સિનેમા જોઈ નાંખો છો; પરંતુ એટલા માત્ર કામ પતી જતું નથી. સિનેમામાં જોએલા દૃશ્યો તમારા ધરમાં ભજવવાની આતશ અંતરમાં જાગે છે. કેવા ભયંકર છે આ સિનેમા ! જે તમારા ધર-ધરમાં સંધર્ષોં જગાવે છે; કોઈ વ્યક્તિના અંગોપાંગ જોઈ તે તેમાં રાચવું એ શું સજ્જન માણસને શોભે છે? એના દ્વારા આજના સજ્જનો ખુશી અનુભવે છે!! અને પાછું આ બધું ‘ મનોરંજન’ના નામે ! ! મનોરંજનના નામે દારૂ પીવાની શા માટે છૂટ આપવામાં આવતી નથી ? મનોરંજનના નામે રસ્તે ચાલી જતી પરાયી સ્ત્રીંની મસ્કરીઓ કરવાની શા માટે છૂટ અપાતી નથી ? જો મનોરંજનના નામે આવી બધી છૂટો આપી શકાય તો હું કહું છું ક જેમાં પારકા સ્ત્રી અને પુરુષના અંગો જ જોવાના છે એવા પાપી સિનેમાને ‘મનોરંજન’ના નામે શા માટે ખતવવામાં આવે છે! આ તો ‘મનોરંજન' છે કે ‘ મનોભંજન’? મનોરંજનની પણ કોઈ મર્યાદા હોય છે. જેવા તેવા મનોરંજન ન હોય ! જે તે પ્રકારના મનોરંજનો પણ ન હોય.
'
પ
આર્યને માથે લદાયેલા નિયમો
“ પરધન પત્થર માનીએ, પરસ્ત્રી માત સમાન” આ વાતો આ આર્યદેશમાં ગુંજતી હતી. આ નિયમો આપણે માનીએ કે ન માનીએ આપણાં માથે લદાયેલા જ છે. એને સ્વીકારીને જ પ્રત્યેક આર્યે ચાલવું રહ્યું. આજે અમે તમને “સિનેમા છોડો” એમ કહેવા આવ્યા છીએ; પણ તમારા ધર–ધરમાં આજે ટી. વી. ધૂસી ગયા છે. શી રીતે હવે અમારે તમને કહેવું કે તમે સિનેમા છોડો! સિનેમા તો ટી. વી. દ્વારા તમે ધરમાં ખેડા જ જોતા થઈ ગયા છો. હવે ટોકિઝમાં ન જાઓ તેથી ય શું?
અન્તે તમે વ્હેશો : ‘મુનિજી સાચા હતા’
આ બધી મારી વાતો તમારે સાંભળવી જ પડશે. તમે બધા વિશાળ મનવાળા (broadned minded) છોને? બધાની વાતો તમે સાંભળો છોને? તો મારી પણ આ વાતો તમને ગમે કે ન ગમે સાંભળી જ લો. પણ સંસ્કૃતિપૂર્ણ જ જીવન જીવવાની મારી આ વાતો હું કાંઈ તમારી ઉપર લાદી બેસાડવા માંગતો નથી.
તમે લોકો ભલે મને રુઢિચુસ્ત કહો એનો મને જરાયે વાંધો નથી. પણ સાંસ્કૃતિક જીવન પદ્ધતિને આચારમાં મૂકવાની વાતો હું તમારી સમક્ષ રજૂ કરવા