________________
રામાયણમાં સંસ્કૃતિનો સન્દેશ’
૧૮૧
પરસ્ત્રીના સુખની કામનામાંથી જ ક્રોધ, રઘવાટ, બેચેની, અનિદ્રા વગેરે ભાવો જાગ્રત થયા હતા ને! માટે જ કુંભકર્ણ સાથે વાત કરવામાં પણ રાવણ છેડાઈ જાય છે ને!
રાવણને કુંભકર્ણની સલાહુ
66
રાવણને અકળાયેલો જોઈ ને કુંભકર્ણ પ્રેમાળભાવે રાવણને કહે છે : “શી વાત છે ? માંડીને કહો.”...
રાવણે કહ્યું, “શું તને એ વાતની હજી પણ ખબર નથી કે હું વનવાસી રામની પત્ની સીતાને ઉપાડી લાવ્યો છું; અને એને મારી પટ્ટરાણી બનાવવા માટે છેલ્લામાં છેલ્લી હદના કાલાવાલા કરી રહ્યો છું? તેને રીઝવવાના પ્રયત્નોમાં લગીરે કચાશ રાખતો નથી ? વળી...મારે પ્રતિજ્ઞા છે કે પરસ્ત્રી ઇચ્છે નહિ તો તેની સાથે પાપ કરવું નહિ. મારી કામવાસના ભડભડ સળગી રહી છે. છતાં હું પ્રતિજ્ઞાના કારણે પાપ કરી શકતો નથી. વળી પ્રતિજ્ઞા ભંગ માટે હું કદી તૈયાર પણ નથી જ.
""
આ જ રાવણુની મહાનતા છે. સીતાને હા પડાવવા એ અથાગ પ્રયત્ન કરે છે, છતા પ્રતિજ્ઞાભંગ કરવા એ કદી તૈયાર નથી.
કુંભકર્ણ રાવણને કહે છે : “ પણ મોટાભાઈ! મારી વાત જરાક શાન્ત ચિત્તે સાંભળો. આપને તો સીતાનાં દેહસુખ સાથે જ સંબંધ છે ને? એ ભોળી સીતાને ય ખબર ન પડે એવી રીતે આપનું ઇચ્છિત પાર પડી જાય તો ?”
આ શબ્દો સાંભળતાં જ રાવણ શય્યામાંથી સફાળો એઠા થઈ ગયો. એ એકદમ બોલ્યો, “ અલ્યા, કુંભા ! ભલા ! ઝટ કહે; મને જલદી કહે; ક્યો એનો ઉપાય છે ? હા... મારે એટલું જ કામ છે. પછી એ મારી પટ્ટરાણી ન ચાય તો ય ચાલશે. પણ હવે તું મને એનો ઉપાય જલદી કહે.”
રાવણની અધીરાઈની જરા ય અસર મન ઉપર લીધા વિના કુંભકર્ણે કહ્યું : “ભાઇ! પેલી રૂપપરાવર્તિની વિદ્યા એ જ ઉપાય . આપ એના જપના બળથી વિદ્યાદેવીને હાજરાહજુર કરો અને પછી એને કહો કે આપને આખેખ રામ બનાવી દે. ખસ... પછી ચાલ્યા જાઓ; આપ રામ બનીને સીતાની પાસે... અને આપનું કામ કરી લો.
..
રાવણનો ઉત્તર : “રામને જોતાં જ મારો કામ મળી ગયો છ
કુંભકર્ણના આ શબ્દો સાંભળતાં જ રાવણની ઉત્સુકતા ઠરી ગઈ. એણે મોટો નીસાસો નાંખ્યો. તેણે કુંભકર્ણને કહ્યું; “ અલ્યા, કુંભા ! તારા મોટાભાઈ ને તેં આજ
<<
