________________
રામાયણમાં સંસ્કૃતિનો સંદેશ”
૧૦૧ પૂર્વે તો શિક્ષણ સંસ્કાર પ્રાપ્તિ માટે જ હતું; ભોગ પ્રાપ્તિ માટે કદાપિ નહિ. આમ આજનું શિક્ષણ શૈતિક સુખો માટે જ છે ને ? સુખના પાપે સુખી “સારા” નહિ, દુખી “શાંત નહિ
વર્તમાન કાળમાં સુખની પાછળ માનવ પાગલ બની ગયો છે. શ્રીમંતોના જીવનમાં સુખો વધવાથી અને તેના નિર્મર્યાદ ઉપભોગથી ગરીબોના જીવન ઈર્ષાથી ભડભડ બળી રહ્યા છે. શ્રીમંતોના પોતાના જીવનમાં પણ મર્યાદા હીનતાના કારણે ક્યાંય સાચું સુખ અને શાંતિ જોવા મળતાં નથી.
સુખની ઘોર લાલસાના પાપે, નથી તો સુખીઓના જીવન “સારા” રહ્યાં છે નથી તો દુઃખીઓના જીવન “શાંત' રહ્યાં. સુખોની આવી કારમી લાલસાઓ ઉપર નિયંત્રણ મુકાવા જ જોઈએ, નહીં તો સુખીઓ વાસનાના સુખો મેળવીને પણ અતૃપ્તિ આદિના કારણે ખતમ થઈ જશે. અને દુ:ખીઓ બિચારા ઈષ્ય આદિના પાપે બળી બળીને ખાખ થઈ જશે. ભોગની ભૂખે...લોભીઓ બન્યા છે, લોભાબ્ધ
સુખની કારમી આસક્તિના કારણે આજના અનેક માનવી લોભી જ નહિ લોભાબ્ધ બન્યા છે. ક્રોધીઓ ક્રોધાન્ય બન્યા છે. કામીઓ કામાન્ધ બન્યા છે.
હું લોભી એને કહું છું કે જે સામે ચડીને કોઈ ધર્મકાર્યમાં, દીન-દુઃખિતની દયા કરવામાં ધન ન ખર્ચે, પરંતુ લોભાધ તો એ છે કે જે સામે ચઢીને તો ધનનો સવ્યય કરવા ન જાય પરંતુ એના ઘરમાં કોઈ ફંડફાળાવાળા આવી જાય તો ય તેને જાકારો આપી દે.
તે કહે કે “જાઓ...જાઓ. તમારા જેવા તો અહીં બહુ આવે છે. મારી પાસે મફત પૈસા નથી આવતા.” આવું બોલીને ધિક્કારથી કાઢી મૂકનારો માણસ લોભી જ નથી; લોભાધ છે. ક્રોધીઓ બન્યા છે. ક્રોધાન્ધ
ક્રોધી એ માનું છું કે જે ક્રોધના આવેશમાં આવી જઈને જેમ તેમ બોલી નાખે છે. ગાળો પણ બોલી જાય છે.
જ્યારે ક્રોધાન્ધ તો તે છે કે જે ક્રોધના આવેશમાં ભાન ભૂલી જઈને પોતાના બાળ-બચ્ચા અને પત્ની સુદ્ધાંને મારે છે. સડી નાખે છે. યાવત ક્યારેક કોકકનું ખૂન પણ કરી નાખે છે.
