________________
૩૧
ગુણસ્થાનકનું સ્વરૂપ (૨) પ્રતિશ્રવણાનુમતિ
પુત્ર-પત્ની આદિ સગા-સંબંધીઓ કુટુંબીજનો દ્વારા કરાયેલાં પાપકર્મને કેવળ સાંભળે-સાંભળવા છતાં તે કાર્યોથી પુત્રાદિને ન રોકે અર્થાત્ મનથી અનુમતિ છે તે પ્રતિશ્રવણાનુમતિ કહેવાય છે. કારણ કે
ન નિષિદ્ધ અનુમતિમ્ નિષેધ ન કરાયેલ હોય તેમાં અનુમતિ છે માટે. (૩) સંવાસાનુમતિ
પુત્રાદિ પરિવાર વડે કરાતા પાપને ન સાંભળે, મનથી સારું છે એમ પણ ન માને, માત્ર પોતાના પુત્ર આદિ છે એવી મમતા જ હોય તે સંવાસાનુમતિ કહેવાય છે.
ઉત્કૃષ્ટથી દેશવિરતિ ગુણવાળો શ્રાવક આત્મા પ્રથમની બે અનુમોદનાનો ત્યાગ કરી શકે છે. પરંતુ સંવાસાનુમતિનો ત્યાગ કરી શકતો નથી. તેથી તે સર્વવિરતિવાળો કહેવાય નહીં.
આ રીતે ઉત્કૃષ્ટથી બાર વ્રત ધારણ કરે, ૧૧ પ્રતિમા વહન કરી શકે, ૩ અનુમતિમાંથી બે અનુમતિ ત્યજી શકે છે. પણ ૩જા ભાંગાનો ત્યાગ ન કરી શકે, તેથી વસવસામાંથી સવા વસાની જ દયા પાળી શકે છે. સવા-વસાની દયા
શ્રાવકને ૧ (સવા) વસાની દયા હોય તે આ પ્રમાણે
સંયમીની ૨૦ વસાની દયાની અપેક્ષાએ શ્રાવકને ૧ વસાની દયા (અહિંસા) હોય છે. કારણકે
સંયમીને ત્રસ અને સ્થાવર બને જીવોની સંપૂર્ણ અહિંસા હોય તેથી તેમને વશવસા દયા હોય. પરંતુ
શ્રાવકને ત્રસની દયા હોય પરંતુ સ્થાવરની દયા ન પાળી શકે તેથી સ્થાવરની દશ વસા ન હોય.
તેમાં પણ ત્રસની દયા (૧) સંકલ્પથી (૨) આરંભથી, તેમાં આરંભથી દયા ન પાળી શકે, માટે સંકલ્પની પ વસા દયા હોય. આરંભની ૫ વસાદયા
