________________
૮૪
કર્મસ્તવનામા દ્વિતીય કર્મગ્રંથ
વૈક્રિય અષ્ટક- (દેવત્રિક, નરકત્રિક, વૈક્રિયદ્ધિક)
- આ આઠ પ્રકૃતિઓનો ઉદય દેવ અને નારકીના જીવને હોય છે. દેવ અને નારકીનાં જીવને ૧ થી ૪ ગુણઠાણા હોય છે. અને પગે ગુણઠાણે મનુષ્ય અને તિર્યંચ હોય છે. માટે પમા આદિ ગુણઠાણે આ આઠ પ્રકૃતિઓનો
ઉદય હોય નહીઆદિ ગુણવાળી
જેમ લાં
જો કે પાંચમા આદિ ગુણ૦વાળા મનુષ્ય તિર્યંચોને વૈક્રિયલબ્ધિ હોય છે. વિષ્ણુકુમાર-સ્થૂલભદ્ર, અંબડ શ્રાવકાદિની જેમ લબ્ધિ ફોરવે પણ છે, છતાં અહીં મૂળ શરીરની વિવક્ષા કરી છે. માટે મૂળ વૈક્રિય શરીર મનુષ્ય તિર્યંચને ન હોય. તેમજ મનુષ્ય તિર્યંચોને લબ્ધિ ફોરવવાનું ક્વચિત હોય છે. તેથી અલ્પકાલિન હોવાથી પણ વિવક્ષા કરી નથી. દુર્ભગ-અનાદેય-અપયશ
આ ૩ પ્રકૃતિઓ અશુભ છે. ૫ મા ગુણઠાણે મનુષ્ય-તિર્યંચો વર્તતા હોય ત્યારે પરિણામની વિશુદ્ધિથી કોઈને અપ્રિય થાય તેવી પ્રવૃત્તિ ન કરે, નિરર્થક અને અહિતકારી બોલે નહીં, તેથી તેઓને દુર્લગ-અનાદેય અને અપયશનો ઉદય હોય નહીં. ૫ મે ગુણઠાણે ઉદય- ઉદીરણામાં- ૮૭
જ્ઞાનાવરણીય ૫ | નામકર્મ ૪૪ દર્શનાવરણીય ૯ | પિંડપ્રકૃતિ વેદનીય
પ્રત્યેક મોહનીય
ત્રસ ૧૦ આયુષ્ય નામકર્મ ગોત્ર અંતરાય
૧૮
સ્થાવર
- 3
&|