________________
ગુણસ્થાનકને વિશે ઉદય અધિકાર
વિડવર્ડ = વૈક્રિયાષ્ટક
સાલી = સત્યાશી ગળાફન્ન-= અનાદયદ્રિક | નિ = નિચગોત્ર સત્તર-છેમો = સત્તરનો વિચ્છેદ | ૩ષ્યોગ = ઉદ્યોતનામ
ગાથાર્થ– મનુષ્યાનુપૂર્વી અને તિર્યંચાનુપૂર્વી, વૈક્રિયાષ્ટક દુર્ભગ અને અનાદેઢિકર એ સત્તરના ઉદયનો અંત થવાથી દેશવિરતિ. ગુણસ્થાનકે સત્યાશી પ્રિકૃતિઓ] ઉદયમાં હોય.
તિર્યંચગતિ અને તિર્યંચ આયુષ્યઃ નીચગોત્રઃ ઉદ્યોત નામકર્મ ત્રીજા કષાયનો ૧૬
વિવેચન- ચોથા ગુણઠાણાને અંતે બીજો અપ્રત્યાખ્યાન કષાય, મનુષ્યાનુપૂર્વી, તિર્યંચાનુપૂર્વી, વૈક્રિય અષ્ટક (દેવત્રિક નરકત્રિક વૈક્રિયદ્ધિક) દૌર્ભાગ્ય, અનાદયદ્ધિક એમ ૧૭ પ્રકૃતિઓનો ઉદય વિચ્છેદ થવાથી ૫ મે ગુણઠાણે ૮૭ પ્રકૃતિઓનો ઉદય હોય છે. અપ્રત્યાખ્યાનીય કષાય
આ કષાય દેશવિરતિ ગુણનો ઘાત કરનાર છે. આ કષાયનો ઉદય હોતે છતે દેશવિરતિ ગુણ આવે નહી. અને દેશવિરતિ ગુણ આવ્યું છતે આ કષાય ઉદયમાં હોય નહી તેથી પમા આદિ ગુણઠાણે અપ્રત્યા૦ કષાયનો ઉદય હોય નહીં. કહ્યું છે કે– વીસાયાળુ મMવૂછવાઈ નાથજ્ઞાળ | सम्मदंसणलंमं विरयाविरयं न उ लहंति ॥
(મા. નિ. . 109) બીજા અપ્રત્યાખ્યાની નામના કષાયનો ઉદય હોય ત્યારે સમ્યગદર્શનને લાભ (પ્રાપ્ત) થાય. પરંતુ દેશવિરતિ મેળવે નહીં. મનુષ્યાનુપૂર્વી-તિર્યંચાનુપૂર્વી
આનુપૂર્વીનો ઉદય ભવાંતરમાં જતાં વિગ્રહગતિમાં આવે છે અને વિગ્રહગતિમાં જીવ નિયમા અવિરત જ હોય છે. દેશવિરતિ આદિ ગુણઠાણું લઈને ભવાંતરમાં જવાય નહિ માટે પમા આદિ ગુણઠાણાઓમાં આનુપૂર્વીનો ઉદય હોય નહીં.
