________________
તે અપારમાર્થિક વસ્તુઓને પિષી રહ્યા છે તેઓ પણ પિતે જે વસ્તુને માને છે તે અધર્મ છે, એ વસ્તુ ખાટી છે અથવા અગ્ય છે એવું માનીને તે વસ્તુને માન્ય રાખતા નથી પરંતુ પિતાની અયોગ્ય માન્યતાઓ અને વિચારે સત્ય છે અને તેજ સનાતન અતીતકાળથી ચાલી આવે અને સત્ય ધર્મ છે એમ જ તેઓ માને છે.
પિતાને સંપ્રદાય અથવા ધર્મ ભૂલ વાળે છે એમ સમજીને તેને કેઈ અનુસરતું જ નથી, પરંતુ અજ્ઞાનતાથી આત્માઓ ઠગાય છે. અને અજ્ઞાનતાથી જ અસત્યને સત્ય માનીને તેની સેવા કરવા માટે દેરાય છે. અજ્ઞાનથી આત્માએ સત્યને અસત્ય અને અસત્યને સત્ય માને છે અને તે પછી પિતે કરેલા નિર્ણયને વળગી રહેવાને આગ્રહ રાખે છે. સામાન્ય વ્યવહારમાં અસત્ય નથી ચાલતું ત્યારે દુર્ભાગ્યે ધર્મની બાબતમાં ગાડેગાડાં અસત્ય ચાલ્યું જાય છે. અને ધર્મને નામે જે અસત્ય કહેવાય છે તેને ઘણું લેકે આંખો મીંચીને આનંદ પૂર્વક સ્વીકારી લે છે, એટલું જ નહિ પરંતુ તે માની લીધેલા સત્યની ખાતર એક બીજાનાં ગળાં કાપવા પણ તૈયાર થાય છે. ધર્મએ જે બાહ્ય ઈન્દ્રિયને વિષય હોત તે તેના સંબંધમાં વિશેષ ઉહાપેહને અવકાશ ન રહ્યો હતો અને અસત્ય તે અસત્ય તરીકે જાહેર થઈ જવા પામ્યું હતું. પરંતુ ઇદ્રિયગમ્યતાથી દૂર રહેલો ધર્મ પ્રત્યેક મનુષ્ય ઓળખી શક નથી, અને તેથી જ આજે જગતમાં સુખ અને શાંતિ સ્થાપવાને બદલે