________________
કર્મમીમાંસા
ધર્મ –
જગતમાં ધર્મ ધર્મ કરતા તે સૌ ફરે છે. પરંતુ જગતને જીએ માની લીધેલા ધર્મો પૈકી ક્યા ધર્મનું અનુકરણ સત્ય છે તે પહેલું જોવું જોઈએ; ધર્મ માટે આજે અનેક વાદવિવાદ સંભળાય છે. આવા વાદવિવાદ દુન્યવી પદાર્થો માટે સંભવતા નથી; કારણ કે જે વિષય ઈન્દ્રિય ગમ્ય છે તેની સત્યતા ઉપર આવવું એ એક ક્ષણનું જ કાર્ય છે. અને જેઓ એવી સત્યતાને ઈન્કાર કરવા નીકળે છે તેમના પક્ષને જ સૌ કેઈ ત્યાગ કરી દે છે. હવે વિચાર કરે કે સુગંધ, દુર્ગધ, કડવાશ, મિઠાશ ઇત્યાદિ વસ્તુઓ પર જે વાદ નથી તેના કરતાં ઘણે જ ભવ્ય અને ઘણું જ ગંભીર વાદ ધર્મના વિષયમાં પ્રવતેલે છે, એનું કારણ એ જ છે કે ધર્મ એ ઈન્દ્રિયાતીત વસ્તુ છે, અને એથી જ એ સંબંધમાં ભારે ગોટાળા ઉભા થયા છે. જેઓ ધર્મને નામે દુરાચારે- અનાચાર અથવા
