________________
૧૯
નથી. પરંતુ આ બધા પુગળ દ્રવ્યના પરિણામ છે. આથી ૧, સ્વાદ્ નિશ્ચયુગાચરતા, ૨. સાર્વ્યવહારગાચરતા, ૩. સ્યાદ્ઊભયચાચરતા, ૪. સ્યાદ્ અવ્યકતવ્ય, ૫. સ્યાદ્ નિશ્ચયગાચરતા અગ્તવ્ય, ૬. સ્યાદ્ વ્યવહારગાચરતા અવ્યક્તવ્ય, છ. સ્યાદું ઊભય ગાચરતા અવ્યક્તવ્ય. આ સસભંગી સહેજ નિષ્પન્ન થાય છે. જો વ્યવારા સર્વથા નિષેધ કરવામાં આવશે તેા નિશ્ચયદૃષ્ટિએ બંધ થયેલેા નથી. જેના બંધ નથી તેના મેક્ષ પણ નથી. જો વસ્તુ લવ મુખ્યતે” આ ન્યાયે મેક્ષ બંધપૂર્વક થાય છે એ નિર્વિવાદ છે. વ્યવહાર ન માનવાથી બંધ અને માક્ષમાં અસમંજસુતા ઉત્પન્ન થશે. આથી વ્યવહારને નિષેધ કરવા એ અનુચિત છે અને સાથે નિશ્ચય માટે અત્યંત આગ્રહ રાખવા એ પણ ઠીક નથી. ડાહ્યા માણસા પક્ષપાત છેાડીને વ્યવહાર અને નિશ્ચય એ બન્ને નયને સમકક્ષ–તુલ્યકોટિના માને છે.
સમયસારની વૃત્તિના ખીજા અંકમાં શ્રી અમૃતચંદ્ર આચાર્યે પણુ હે છે કેઃ—
एकस्य बद्धो न तथा परस्य,
यस्तत्त्ववेदी च्युतपक्षपातस्तस्यास्ति,
नित्यं खलु किञ्चिदेव ॥
અર્થ:—જીવ કર્મથી બંધાયેલા છે એવા એક નયના પક્ષ છે, અને જીવ કર્મથી અલિપ્ત છે એવા ખીજા નયના પક્ષ છે. ચૈતન્યરૂપ આત્મા વિષે આ મે પક્ષપાત છે. જે તત્વવેદી પક્ષપાતના
.
ત્યાગ કરે છે તેને નિત્ય સયવસ્તુ સન્મુખ છે.
चितिर्द्वयोर्शविति पक्षपातौ ।
એજ પ્રમાણે બહુ' પદસ્થાનમાં આવેલા મૂઢ, રક્ત, િ ō, ભક્તા, જીવ, સૂક્ષ્મ, હેતુ, કાર્ય, ભાવ, એક, નિય, શાન્ત, વાચ્ય, નાના, ચૈત્ય, દૃશ્ય, વેદ્ય, ભાત ઈત્યાદિ કાવ્ય પાઠમાં જે
