________________
તીર્થકરોના નામને મંગળ જાપ ઃ ૮૯
ખુદ તીર્થકરે એટલે સ્વીકારે જ છે.
પ્રભુ નામની ઔષધિ, ખરા ભાવથી ખાય, રેગ શોક દૂરે ટળે, આધિ વ્યાધેિ મિટ જાય. ૧
તીર્થકરવાચક પદ, કે જે તીર્થકરની સમાન આકારવાળું નથી, તેમાં પણ જે તીર્થકર જેટલો પ્રભાવ (વાચવાચકસંબંધથી) આવી શકે છે, તે તીર્થંકર-દકરૂપ, કે જે તીર્થકરની સમાન આકૃતિવાળું છે, તેમાં તીર્થકર જેટલો પ્રભાવ (સ્થાપ્ય–સ્થાપક સંબંધથી) કેમ ન આવી શકે ? વાચ્ય-વાચક સંબંધ જે લેકમાં સત્ય અને સિદ્ધ છે, તે સ્થાપ્ય-સ્થાપક સંબંધ શું લેકમાં સત્ય અને સિદ્ધ નથી ? વાચકના સંબંધથી વાચની સ્મૃતિ જેમ અનુભવસિદ્ધ છે, તેમ સ્થાપનાના સંબંધથી રથાની સ્મૃતિ પણ અનુભવસિદ્ધ છે. વાચક જે વાચ્યની સ્મૃતિ કરાવે છે, તે સ્થાપના પણ સ્થાપ્યની સ્મૃતિ કરાવે છે જ. વાચકમાં વાચ્ચને જ્યારે એક (નામસ્વરૂ૫) જ ધર્મ છે, ત્યારે સ્થાપનામાં સ્થાપ્યના નામ, આકૃતિ આદિ અનેક ધર્મો રહેલા છે. અંગ્રેજીમાં એક કહેવત છે કે-“One picture is worth ten thousand words”—“એક ચિત્ર કે આકૃતિમાં ઓછામાં ઓછા દશ હજાર શબ્દો સમાયેલા છે.”
તીર્થકરના નામની મંગળરૂપતા સ્વીકારનારે તીર્થકરેના રૂપની, ચારિત્રની, ઉપદેશની તથા એ ચારની સાથે સાક્ષાત્ કે અસાક્ષાત્ સંબંધ ધરાવનારી બીજી સર્વ વસ્તુ એની મંગળરૂપતા પણ સ્વીકારવી જ જોઈએ.
નામને જાપ જિહ્વાને પવિત્ર કરે છે, રૂપનું દર્શન ચક્ષુને પાવન કરે છે, ચરિત્રનું શ્રવણ શ્રોત્રનું સાફલ્ય કરે છે
