________________
પરસ્મપદ ૧. (A) સ્વ કે દીર્ઘ અંત્ય રૂ, ૩, અને જૂની,
(B) જે ધાતુને છેડે કે 7 હોય એવા ધાતુઓના ઉપાંત્ય ની, (C) વ, ના મ ની, વૃદ્ધિ થાય છે. દા.ત. ટૂ= સની + રૂપમ્ = અનાવિષર = મારિણમ્
फल् = अफालिषम् રુ, ન સિવાયના વ્યંજનાંત વ્યંજનાદિ ધાતુમાં ઉપાંત્ય 1 ની વિકલ્પ વૃદ્ધિ થાય છે. દા.ત. અત્=સગવત્ / વીતા અપવાદ – અને અંતવાળા તથા ક્ષ, શ્વસ, ના, , , , fશ અને કેટલાક બીજા બહુ નહિ ઉપયોગી એવા ધાતુઓમાં વૃદ્ધિ થતી નથી. દા.ત. મ્ = મીતા ઉપાંત્ય ૬,૩, ૨, નૃ તથા ના અને ઈશ્વ ના અંત્ય સ્વરનો ગુણ થાય છે. દા.ત. સિદ્ + અર્થાત્ શુ = અશોરીત્ ર્ = સર્જાતા
ધાતુનો વધુ આદેશ થઈ અહીં વપરાય છે. દા.ત. + a+ ત્ = વઘીન્ા
આત્મપદ અંત્ય સ્વર અને ઉપાંત્ય હસ્વ સ્વરનો ગુણ થાય છે.
દા.ત. –= અવિષ્ટામુ= અમોવિઝા ૨. કિાનો વિકલ્પ લોપાય છે.
દા.ત. કિન્/દ્રિાસીતા રીપ, ન, મ્ (ગ.૪), પુરુ, તાર્યું અને હા માં વિકલ્પ હસ્વ રૂ લાગે ત્યારે વૃદ્ધિનો નિયમ લાગે.
દા.ત. રી= મતપિષ્ટ / લપિ સુ. સં. મન્દિરાઃ પ્રવેશિકાર ૨૪૨ ના પાઠ - ૨૪ માં
