________________
अपगतः अर्थः यस्मात् तत् = अपार्थम् / अपार्थकम् (वचनम्)।
વિદામાના શ્રી યચત = શ્રી/શ્રી (૨) (૭) જયારે ૪ ઉમેરાતો નથી ત્યારે બહુવ્રીહિ સમાસનો અન્ય સ્વર, જો ઉત્તરપદ
મા અત્યવાળું સ્ત્રીલિંગ નામ હોય તો હવ થાય છે. જયારે જ લગાડાય છે ત્યારે આ વિકલ્પ છવ થાય છે. દા.ત. ત્રીઃ કાયય : = નમીમાર્થ:/નાર્થવા/ ની મા -- *
અનિયમિત બહુવીહિ સમાસ શોમન પ્રાત:વસ્થ = સુતઃ મનસ્ય : = સુરા शोभनम् दिवा यस्य = सुदिवः । कण्ठे कालः यस्य सः = कण्ठेकालः ।
૪.અવ્યયીભાવ સમાસ ૧. (A) આ સમાસ અવ્યય, ઉપસર્ગ કે ક્રિયાવિશેષણ અવ્યય અને એક નામ
જોડવાથી થાય છે. (B) આખો સમાસ નપું. પ્રથમાના એ.વ. જેવો થઈ અવ્યય તરીકે ગણાય છે. (C) 5 કારાંત અવ્યવીભાવ સમાસ કેટલીકવાર તૃતીયા કે પંચમી એ.વ. ના પ્રત્યય લે છે. (D) ક્રિયાવિશેષણ નપું. ના દ્વિતીયા એ.વ. જેવા ગણવા. (E) અન્ય દીર્ઘ સ્વર હસ્વ થાય છે. • (F) અન્ય ન લોપાય છે, પરંતુ જ્યારે ઉત્તરપદ નપું. હોય ત્યારે વિકલ્પ લોપાય છે. દા.ત. દશ રૂતિ = મધરિ વિ. પશ્ચાત્ = અનુભવ
गङ्गायाः समीपम् = उपगङ्गम् । गङ्गाम् अन्वायतम् = अनुगङ्गम्।। शक्तिम् अनतिक्रम्य = यथाशक्ति । आत्मनि इति = अध्यात्मम् । अहनि अहनि = प्रत्यहम् । अक्ष्णोः समीपम् = प्रत्यक्षम्।
तृणम् अपि अपरित्यज्य = सतृणम् । अक्ष्णो : परम् = परोक्षम् । ૨. (A) પકડી શકાય એવી એક જ પ્રકારની વસ્તુઓ બતાવનારા બે શબ્દો સપ્તમી " વિભક્તિમાં આવી અથવા શસ્ત્રોકે શસ્ત્ર તરીકે ચાલી શકે એવી એક જ પ્રકારની Eસુ. સં. મન્દિરાન્ત પ્રવેશિકા પણ ૨૦૬ ના પાઠ- ૨૦ જ
