SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 182
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ૮. વિશેષણ રૂપી બીજા સંખ્યાવાચક શબ્દો પછી પ્રથમ અને દ્વિતીયાના પ્રત્યયો લોપાય છે અને વ્યંજનથી શરૂ થતા પ્રત્યય પૂર્વે જૂનો લોપ થાય છે. મન્નો ષષ્ઠીમાં લંબાય છે. વતિ “કેટલા' ના રૂપો આ પ્રમાણે જ થાય છે. સ્ત્રીલિંગમાં પર્વ અને દાના સર્વોની જેમ રૂપો થાય છે. રિઅને ઘતુના અંગો તિ અને વાત થાય છે. બીજા વિશેષણ રૂપી સંખ્યાવાચક સ્ત્રીલિંગ અંગો પુલિંગથી જુદા નથી. ૨. સંખ્યાપૂરક શબ્દો ૧. પવન, દ્ધિ, રિ, વસ્તુ અને પન્ના સંખ્યાપૂરક શબ્દો પ્રથમ, દ્વિતીય, તૃતીય, ચતુર્થ અને કષ્ટ થાય છે. પ્રથમ ને બદલે શ્ચિમ અને મામિ તથા વાર્થ ને બદલે તુર્થ અને તુરીય પણ વપરાય છે. રશન્ સુધી સંખ્યાવાચક શબ્દોના સંખ્યાપૂરક શબ્દો ન લોપી મ લગાડવાથી થાય છે. દા.ત. પશ્ચન = પમ: ૩. રનથી નવલશનસુધી ફક્ત ગુનો લોપ કરવાથી થાય છે. દા.ત. વિશY= વિશ: ૪. (A) વિંશતિ અને બીજા સંખ્યાવાચક નામો પરથી સંખ્યાપૂરક શબ્દો કરવા હોય તો તમે લગાડવો દા.ત. વિંશતિ = વિંશતિતમ: વિંતિતઃ શિત્તમ: વિવિંશત્તમ: (B) બીજી રીતે તિનો લોપ કરવાથી અને બીજા શબ્દોના અન્ય વ્યંજનનો લોપ કરવાથી થાય છે જ્યાં અન્ય સ્વર હોય ત્યાં સ્વરનો જ થાય છે પણ તે ફક્ત સામાસિક સંખ્યાવાચક શબ્દોમાં જ. એકલવાયા શબ્દોના સંખ્યાપૂરક શબ્દોનો પહેલી રીતે થાય છે. દા.ત. વિંતિ = દ્વિશાર્વિશ: fáશ: áા પતિમા પષ વિષષ્ટત: ત = શતતમ: प्रथम, अग्रिम, आदिम, द्वितीय, तृतीय, तुर्य भने तुरीय नास्त्रीलिंग ३५ो आ ઉમેરવાથી થાય છે. અન્યના સ્ત્રીલિંગ રૂપો મનો કરવાથી થાય છે દા.ત. પ્રથમ, દ્વિતીયાપરતુથી પશ્ચમી પર્વિશી વિવિંશતિત દશક સુ. સં. મદિરાન્તઃ પ્રવેશિકા ૧૬૯ દદી પાઠ - ૧૭ ઈ.
SR No.022987
Book TitleSubodh Sanskrit Mandirant Praveshika Part 02
Original Sutra AuthorN/A
AuthorRamkrishna Gopal Bhandarkar
PublisherDivya Darshan Trust
Publication Year2012
Total Pages348
LanguageGujarati
ClassificationBook_Gujarati
File Size27 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy