________________
હજારે હૃદયને હચમચાવે એવા પ્રતાપી વ્યક્તિત્વની–સાધુતાની કલ્પના ય કરતાં આજે કંપ ચડે છે. કેઈ તેજસ્વી આત્માનાં નૂરની ઝાંખી કરતાં બુદ્ધિ ‘બીચારી” ઠરી જાય છે. કેઈ કાલ્પનિક પ્રબળ પ્રકૃતિના સાધુ–પુરૂષની આત્મશક્તિઓને ઉછાળા મારતી જોઈ ચક્ષુઓ, હર્ષને બદલે શરમની મારી નીચી કાં નમી જાય છે? કારણ? આજની ભૂમિ પચી છેઃ ભાવનાને બીમારી ચૅટી છે. “આદર્શોએ આંખ ગુમાવી છે, ચારિત્રમાં મોટા “ભગંદર' પડયાં છે. વિચારોમાં વિકૃતતા ઉતરી છે, “સેવા” માં સવાર્થને ભેરીંગ પેઠે છે. પરોપકારમાં પાખંડ દૈત્યે થાણું જમાવ્યા છે. અને આચારમાં મેટું શૂન્ય ૦ ચીતરાયું છે ! બીચારી કલ્પના કાંપે નહિ તે શું કરે ? બુદ્ધિને થાક ન ચડે તે બીજું થાય છે? અને દૃષ્ટિને કર્યો પ્રકાશ દેરવા સમર્થ હોય !
ગયું ગયું. એ નૂર ગયું...એ ચમકારા કરતી કાંતિ ચાલી ગઈ...કોમળતા ગઈ. કઠોરતા રહી...વ્રજતા ગઈ જડતા રહી...