________________
અદ્વેષ, મૈત્રી અને વિષય મન
૧૩૫ સામાયિકયુક્ત ચિત્તને “વાસીચંદનક૯૫” પણ કહ્યું
વાંસલાથી કેઈ છોલે કે ચંદનથી કેઈ લેપે (વિલેપન કરે) તો પણ જેની ચિત્તવૃત્તિ સમાન છે તેને વાસી ચંદન તુલ્ય કહેવાય છે.
“સામાયિક શબ્દ સામ, સમ અને સન્મ શબ્દોને ‘ઇકપ્રત્યય લગાડવાથી બન્યો છે.
સામ એટલે મધુર પરિણામ. સમ એટલે તુલા પરિણામ. સમ્મ એટલે ખીરખાંયુક્ત પરિણામ. મધુર પરિણામ એટલે સર્વ જીવોને વિષે મૈત્રી.
તુલા પરિણામ એટલે સુખદુઃખના હેતુઓને વિષે તુલ્ય મનોવૃત્તિ.
અને ખીરખાંયુક્ત પરિણામ એટલે સમ્યગૂ દર્શન, જ્ઞાન અને ચારિત્રનું પરસ્પર જોડાણ.
મૈત્રી, પ્રમોદ, કરુણા અને માધ્યય એ ચારે ભાવે મળીને સામાયિકને પરિણામ બને છે.
પાંચ ભાવયુક્ત જીવમાં પરિણામિક ભાવ એ મૈત્રીભાવને વિષય છે.
ઔદયિક ભાવ, માધ્યશ્મ અને કરુણા ભાવને વિષય છે.
ઔપશમિકાદિ ભાવો મુદિતા(પ્રમોદ)ના વિષય છે.
ઔદયિક ભાવ, તીવ મેહનીય કર્મનો હોય તે તે માધ્યથ્યને અને વેદનીય, અંતરાયાદિ કર્મ હોય તે
