________________
નમસ્કારમંત્રસિદ્ધિ
રીતે નમસ્કાર કરવામાં આવે તે અણબનાવ કે અબલાને અંત આવી જાય છે અને મૈત્રીભર્યું વાતાવરણ સર્જાય છે.
નીતિકારો કહે છે કે નમવામાં નાનમ નથી. જે નમ્રતાને ગુણ ધારણ કરીને બીજાને નમે છે, તે કપ્રિયતાને વરે છે અને આખરે યશસ્વી બને છે, જ્યારે અભિમાનથી અક્કડ રહેનાર સહુની આંખે ચડે છે, જ્યાં જાય ત્યાં અળખામણે બને છે અને છેવટે અપયશની કાલી ટીલી કપાળે લઈને દુઃખી થાય છે. આના દાખલાઓ શોધવા માટે બહુ દૂર જવું પડે એમ નથી. નજીકના ભૂતકાળમાં નજર નાખો, એટલે તેને લગતા સંખ્યાબંધ દાખલાઓ મળી આવશે.
અમે એવી વ્યક્તિઓને જાણીએ છીએ કે જેમણે નમસ્કાર કરવાની ખાસ કલાને લીધે ઘણા મિત્રો મેળવ્યા હોય અને એ રીતે પિતાના ધંધા-રોજગારમાં પ્રગતિ સાધી હોય. તાત્પર્ય કે અક્કડ રહેવામાં નુકશાન છે, પણ નમ્રતા ધારણ કરીને નમસ્કાર કરવામાં કઈ જાતનું નુકશાન નથી. તે સાથે તેના લાભ થવાના ઘણા ઉજ્જવલ સંયોગો રહેલા છે.
પયું પાસના કે ભક્તિના ક્ષેત્રમાં નમસ્કારને પ્રથમ સ્થાન પ્રાપ્ત થયેલું છે. દેવની ભક્તિ કરવી હોય તો પ્રથમ તેમને નમસ્કાર કરવામાં આવે છે અને પૂજનાદિ અન્ય પ્રવૃત્તિઓ પછી હાથ ધરાય છે. ગુરુની ભક્તિમાં પણ આવો જ કમ છે, તેથી જ તેમને નમસ્કાર કરતી વખતે વંમિ, નમંનામિ, સાનિ, સમામિ વગેરે શબ્દો બોલવામાં આવે છે. વંતાન એટલે વંદું છું, નમસ્કાર કરું છું. નમંત્તામિ એટલે પૂજું છું, નમસ્યા શબ્દ પૂજાના અર્થમાં પ્રસિદ્ધ છે. સમિ
