________________
નમસ્કારની ઉપાદેયતા
સ્કાર કરવામાં આવે છે, તેમજ કઇ અતિથિ એટલે મહેમાન કે પ્રાણા ઘરે પધાર્યાં હાય, ત્યારે તેનું સ્વાગત સહુથી પ્રથમ નમસ્કાર વડે કરવામાં આવે છે. વળી વિદ્યાગુરુ કે કલાગુરુને માન આપવા માટે નમસ્કારના જ આશ્રય લેવાય છે અને જ્ઞાનવૃદ્ધ, વાવૃદ્ધ, તપસ્વી વગેરે પ્રત્યે આદરની ભાવના વ્યક્ત કરવા માટે પણ નમસ્કારના જ પ્રયાગ થાય છે.
આ જ રીતે દેશનેતાઓ, પ્રધાના, સેનાપતિઓ, સાહિત્યકારો, કવિઓ કે કલાકારા આદિને સન્માન આપવાના પ્રસંગે પ્રથમ નમસ્કારની ક્રિયા કરવામાં આવે છે અને પછી જ પુષ્પહાર–સમણ આદિ ક્રિયાએ થાય છે.
ટૂંકમાં નમસ્કાર એ શિષ્ટાચારના પ્રાણ છે. તેના વિના શિષ્ટાચારની કોઇ પણ ક્રિયા શેાભા ધારણ કરી શકતી નથી કે અસરકારક નીવડી શકતી નથી.
અહીં... એ પણ જાણી લેવું જરૂરનુ` છે કે જે મનુષ્યા શિષ્ટાચારનું પાલન કરતા નથી, તે અશિષ્ટ, અસ સ્કારી, અક્કડ, ઉદ્ધૃત કે મૂખમાં ખપે છે, તેથી સવે શાણા માણસા શિષ્ટાચારનુ પાલન અવશ્ય કરે છે નમસ્કારની ક્રિયા કરતાં એક પ્રકારનુ ગૌરવ
સુજ્ઞ-સમજું-અને એ રીતે અનુભવે છે.
નીતિ તરીકે પણ નમસ્કાર ઉપાદેય છે, કારણ કે તે સામાને વધારે નમાવે છે, તેના સદ્ભાવનું આકષ ણ કરે છે અને તેની મૈત્રીને ખેં'ચી લાવે છે. કોઇ વ્યક્તિ સાથે અણુબનાવ હાય કે લાંબા સમયથી ખેલવાનેા વ્યવહાર ન હાય, પણ તે વ્યક્તિ રસ્તામાં સામી મળી જાય અને તેને વ્યવસ્થિત
