________________
સાત
: ૫ : શહા અને શક્તિ પાંચમું ભૂષણ ગણાય છે. તાત્પર્ય કે-દઢતા, ઉન્નતિની અભિલાષા, ક્રિયાકુશળતા, ભક્તિ (વફાદારી) અને ઉત્તમ સહવાસ હોય તે શ્રદ્ધા ખૂબ દીપી ઉઠે છે.
સંતપુરુષોએ આપેલો સદુપદેશ પણ આ જ ગુણે ખીલવવાનું સૂચન કરે છે. એક સંતપુરુષ કહે છે કે – " पूजामाचरतां जगत्रयपतेः, सङ्घार्चनं कुर्वतां । तीर्थानामभिवन्दनं विदधतां, जैनं वचः श्रृण्वताम् । सदानं ददतां तपश्च चरतां, सच्चानुकम्पा कृतां, येषां यान्ति दिनानि जन्म सफलं, तेषां सुपुण्यात्मनाम् ॥"
“જે પુણ્યાત્માઓના દિવસે ત્રણ જગતના પતિ એવા તીર્થકરેની પૂજા કરવામાં (ભક્તિ), સંઘનું અર્ચન કરવામાં (ભક્તિ), તીર્થોનું વંદન કરવામાં (તીર્થસેવન), જિનવાણી સાંભળવામાં ( કૌશલ્ય), સદુદાન દેવામાં ( પ્રભાવના) તપનું આચરણ કરવામાં (પ્રભાવના), અને પ્રાણીઓ પ્રત્યે અનુકંપા દર્શાવવામાં (કૌશલ્ય), પસાર થાય છે તેમને જન્મ સફલ છે.” ર૭. પાંચ પ્રકારનાં લક્ષણે.
શ્રદ્ધાળુ આત્માઓને ઓળખવાનું લક્ષણ એ છે કે તેમના હદયમાં શમ હોય છે, સવેગ હોય છે, નિર્વેદ હોય છે, અનુકંપા હોય છે અને આસ્તિક્ય હોય છે.
ગમે તે અપકાર કરનાર પ્રત્યે પણ ક્રોધ ન કરે તે શમ કે ઉપશમ કહેવાય છે. તેની પ્રશંસા કરતાં મહર્ષિઓએ. કહ્યું છે કે