________________
આરાધનાના માર્ગના બે પ્રકાર
પણ
શ્રી જિનાજ્ઞાની મહત્તા :
આથી સમજી શકાશે કે, શ્રી જિનની આજ્ઞાનું અખલિત પાલન, એ મુનિસમુદાયના ગચ્છનું મુખ્ય લક્ષણ છે. જે ગચ્છમાં સુવિહિત મુનિઓને વાસ હોય, તે ગચ્છમાં ગચ્છનાયક તરીકે આચાર્ય, ગચ્છરક્ષક તરીકે ઉપાધ્યાય અને પરસ્પર–સહાયક તરીકે મુનિસમુદાય, એ સેવે પણ શ્રી જિનની આજ્ઞાના અખંડ ઉપાસક હેવા જોઈએ. કારણ કે, શ્રી જિનની આજ્ઞા એ જ તપ છે, શ્રી જિનની આજ્ઞા એ જ સંયમ છે તથા શ્રી જિનની આજ્ઞા એ જ દાનાદિક ધર્મ છે. આસારહિતપણે કરેલે ધર્મ, એ ઘાસના ઢગલા જેવું છે.
આજ્ઞારહિતપણે આચરેલાં અનુષ્ઠાને નિષ્ફળ છે, એ વાતને દર્શાવતા જ્ઞાનીઓ એટલે સુધી દર્શાવે છે કે,
'जह तुसखंडगमयमंडणाइ रुण्णइ सुन्नरन्नंमि।
विहलाइ तह जाणसु, आणारहियं अणुठाणं ॥१॥ - ફેતરાને ખાવું, મડદાને શણગારવું તથા શૂન્યારણ્યમાં રડવું, એ જેમ ફોગટ છે, તેમ આજ્ઞારહિત અનુષ્ઠાન પણ વિફળ છે.
આસારહિતપણે મોટા આડંબરપૂર્વકની ત્રિકાળ શ્રી જિનપૂજા પણ નિરર્થક છે. કહ્યું છે કે, ___ 'आणाखंडणकारी, जइ वितिकालं महाविभुईणे।
पूएइ वीयरायं, सव्वापि निरत्थयं तस्स ॥१॥'
શ્રી વીતરાગની આજ્ઞાનું ખંડન કરનાર ત્રણે કાળ ભેટી વિભૂતિપૂર્વક શ્રી વીતરાગની પૂજા કરે, તે પણ તેની તે સર્વ કિયા નિરર્થક છે.
સજાની આજ્ઞાનું ખંડન કરવાથી એક જ વાર નિગ્રહ, દંડ યા શિક્ષા થાય છે. જ્યારે શ્રી સર્વજ્ઞ પરમાત્માની આજ્ઞાને ભંગ કરવાથી અનેક જન્મોને વિષે અનંતીવાર નિગ્રહ થાય છે. અર્થાત્ છેદન, ભેદન,