________________
આરાધનાના માર્ગ
રાગ-દ્વેષ અને માહને જીતનાર તેરમા અને ચૌદમા ગુણસ્થાનકે રહેલા શ્રી સજ્ઞદેવા છે. અને અલ્પ યા અધિકાંશે જીતનાર ચોથા ગુણસ્થાનકથી માંડીને ઠેઠ ખારમા ગુણસ્થાનક સુધીના આત્મા છે અને તે પણ • જિન ’ તરીકેના થનને લાયક છે.
કર
જો કે ‘ક્ષીણ માહુ' નામના ખારમા ગુણસ્થાનકે પહેાંચેલા રાગ– દ્વેષ અને માહના સથા ક્ષય કરી નાખેલા હાય છે, તેા પણ તેઓને હેજી અનંતજ્ઞાની બનવા માટે થાડા કાળનું અંતર છે. તેથી તેઓને માટે પણ આપણે સનદેવનું કથન (પદેશ ) નહિ કરતાં જિન શબ્દનુ જ કથન કરીએ છીએ.
(
અહીં એટલું સમજી લેવું જોઇએ કે, તેમા અને ચૌદમા ગુણસ્થાનકે રહેલા આત્માએ બે પ્રકારના હોય છે. એક તા સામા વળજ્ઞાનીં મહિષ આ અને શ્રી તીર્થંકર નામક નામની સ પુણ્યપ્રકૃતિના ઉપભોગ કરનારા શ્રી તી કરદેવના આત્માઓ.
તેરમા અને ચૌદમા ગુણસ્થાનકે રહેલા સામાન્ય કેવળજ્ઞાની મહિષ એ પણ રાગ અને દ્વેષને જીતી લેનારા હોવાથી ચોથા આદિ અન્ય ગુણસ્થાનકોએ રહેલા અવધિ આદિ જિનાના ઈશ' એટલે સ્વામી મનવાને લાયક છે.. પણ તેઓ શ્રી તીથ કર નામકમ નામની પુણ્યપ્રકૃતિના માલિક નહિ હાવાથી, તીથ કરદેવાના આત્માની અપેક્ષાએ સામાન્ય જિન જ કહેવાય છે. અર્થાત્ શ્રી જિનેશ કે શ્રી જિનેશ્વર પદ્મ શ્રી તી કરદેવાના આત્મા માટે જ રૂઢ છે, પરંતુ અધિ આદિ જિનાની અપેક્ષાએ સામાન્ય કેવળજ્ઞાની મહિષ એને પણ શ્રી જિનેશ કહી શકાય છે, અને એ અપેક્ષાએ જ આપણે અહીં તેરમાચૌદમા ગુણસ્થાનકે રહેલા મહિષ આ માટે સામાન્યતયા શ્રી સÖજ્ઞદેવ શબ્દ વાપર્યાં છે.
•
તા.
શાસનના માલિક અને સ્થાપક શ્રી તી કરદેવા હાય છે, તેથી શ્રી જિનેશ્વરદેવ તરીકે શ્રી તીર્થંકરદેવાને સમજવાના છે અને શ્રી સનદેવ તરીકે સામાન્ય કેવળી અને શ્રી તીથ કર કેવળી એ ઉભયને સમજવાના છે.