________________
આરાધકના ગુણ
૧
થઈ પડયા છે. આજના માણસોને ‘સાધના’ શબ્દને અગર તેા ‘સેવા’ શબ્દના પ્રયોગ જેટલા પ્રિય લાગે છે, તેટલા ‘ આરાધના ’ શબ્દને પ્રયાગ પ્રિય લાગતા નથી.
‘આરાધના’ શખ્સની અરુચિ જ મોક્ષમાર્ગ, પરલેાકનાં સાધન અને જીવની ગતિ સુધારવાના ઉપાયે પ્રત્યેની તેઓની અરુચિ વ્યક્ત કરે છે. મુક્તિ પ્રત્યે અરુચિ ધરાવનારા આત્માઓને તત્ત્વજ્ઞ પુરુષોએ અનધિકારી તરીકે, દર્શાવ્યા છે.
એક મુક્તિ પ્રત્યેની અરુચિ, એ સઘળા દોષનું મૂળ છે. સંસાર પ્રત્યેની અતિ રુચિ, એ મુક્તિની અરુચિ માટેનું કારણ છે. સંસાર પ્રત્યે હૃદયથી અરુચિ જાગ્યા વિના, મુક્તિ પ્રત્યેની અરુચિ કદી હટતી જ નથી.
એ જ કારણે ઉપકારી મહાપુરુષોએ પોતાના સઘળાયે જ્ઞાન અને શક્તિના ઉપયાગ જીવાની સોંસારરુચિ શીઘ્ર નાશ પામે, એ માટે જ કર્યાં છે. એ માટે જ તે દુનિયાની ષ્ટિએ સુખી લાગતા સંસારને પણ ત્યાગ કરે છે. એ માટે જ તેઓ ગુરુકુળવાસમાં રહીને ગુરુઓની જીવનપર્યંત સેવા કરે છે. એ માટે જ તેઓ જ્ઞાનના અભ્યાસ કરે છે, ગ્રન્થાની રચના કરે છે અને પ્રતિકૂળતાએની સામે થઈ તપ અને સયમનું ઘાર આચરણ કરે છે; તથા દૂર દેશામાં વિચરી જીવાને તેના ઉપદેશ આપે છે.
સાચા ઉપકાર :
સાચા ઉપકારીનાં જ્ઞાન અને શક્તિ, આ રીતે જીવાની સંસારરુચિનો નાશ કરવા માટે વપરાય છે, ત્યારે ઉપકારના યથાર્થ સ્વરૂપને નહિ સમજનારા અજ્ઞાન આત્મા પોતાને મળેલ શક્તિ અને જ્ઞાન દ્વારા જીવાની સહજસિદ્ધ સાંસારરુચિ દૃ, રૂઢ અને ગાઢ બનાવે છે. તત્ત્વજ્ઞ પુરુષાની દૃષ્ટિએ, જીવાના એનાથી અધિક મોટો અપકાર ીજો કોઈ નથી. સંસારની રુચિ જેટલી દૃઢ, જેટલી રૂઢ અને જેટલી
