________________
શ્રદ્ધાં અને બુદ્ધિનાં એ મા
પે!તાની ભૂલ જોવાના માર્ગ એ શ્રદ્ધાના માર્ગ છે. ખીજાની ભૂલ શેાધવાના માર્ગ એ બુદ્ધિને માર્ગ છે. શ્રદ્ધા ખીજાનાં ગુણ જુએ છે. બુદ્ધિ ખીજાના દોષ જુએ છે. બીજાની ભૂલ ખમી ખાવી, પેાતાની નહિ–એ શ્રદ્ધાનું લક્ષણ છે. બીજાનાં ગુણુ વખાણવા, પણ પેાતાનાં નહિ એ પણ શ્રદ્ધાનુ લક્ષણ છે.
પુણ્ય અને પાપ
પુણ્ય તત્ત્વ—જે દુઃખ પૂર્વક અંધાય અને સુખપૂર્વક ભાગવાય તે પુણ્ય તત્ત્વ !
એ પુણ્ય તત્ત્વ ખંધાય નવ પ્રકારે અને ભાગવાય બેંતાલીસ પ્રકારે !
પાપ તત્ત્વ—જે દુઃખપૂર્વક ભાગવાય અને સુખપૂર્વક અંધાય તે પાપ તત્ત્વ ! એ પાપ બંધાય ૧૮ પ્રકારે અને ભાગવાય ૮૨ પ્રકારે
શુભાશુભની અસર
એક દ્રવ્યની બીજા દ્રવ્ય ઉપર અસર થવાની ચાગ્યતાનાં કારણે જ જીવનું ભવભ્રમણ છે, અયેાગ્ય-દ્રવ્યની અયેાગ્ય અસર માનનારે ચેાગ્ય–દ્રવ્યની ચાગ્ય અસર માનવી જ રહી. પરદ્રવ્યનાં સંબંધમાં આવવાની ચેાગ્યતા તે સહજમલ છે, તે જીવના ધારિણામિક ભાવ છે. પરદ્રવ્યનાં સંબંધમાંથી છૂટવાની યોગ્યતા પણ જીવની અંદર રહેલી છે. તે તથાભવ્યત્વ ગુણ છે. તે પણ પારિણામિક ભાવ છે.
*