________________
આરાધનાના માર્ગ
આરાધનાના માર્ગ એટલે સાધનાના માર્ગ અથવા સેવા-ઉપાસના વગેરેના મા.
મુક્તિસાધનાનુ' જ ધ્યેય :
એટલું તેા નક્કી છે કે, શ્રી જૈનશાસન જે માર્ગ બતાવે, તે સોંસારની સાધનાના તા હાય જ નહિ, શ્રી જૈનશાસનની દૃષ્ટિએ સંસાર એ ત્યાજ્ય વસ્તુ છે. શ્રી જિનેશ્વરદેવના શાસનમાં સંસારની હેયતાને એક નહિ પણ અનેકાનેક પ્રમાણાથી સાબિત કરવામાં આવી છે.
સ'સારની તૈયતા અતિ ન થાય, ત્યાં સુધી શ્રી જૈનશાસન હૃદયમાં પ્રવેશ પામવુ જ અશક્ય છે.
સંસાર ખરેખર છેડવા જેવા છે એ સત્યનું પ્રતિપાદન કરનાર શ્રી જૈનશાસન, જે આરાધના યા સાધનાના માર્ગ બતાવે, તે સાંસાર સિવાય અન્ય કોઈ વસ્તુના જ હાવા જોઇએ, એ વાતમાં લવલેશ શંકા કરવાનું કોઈ કારણ નથી.
આરાધના કરવા ચેાગ્ય એ વસ્તુ શુ છે, એવુ પણ સ્પષ્ટ પ્રતિપાદન, શ્રી જૈનશાસન કરે છે. એ ખીજી કોઈ નહિ, પણ કેવળ મોક્ષ છે. કારણ કે માક્ષ અને તેના કારણ સિવાયની કોઈ પણ વસ્તુની સાધના ચા ઉપાસના તે સંસારની જ ઉપાસના છે.
સંસાર અને માક્ષ એ બે પ્રતિપક્ષી વસ્તુઓ છે:
સસાર એ બદ્ધાવસ્થા છે. માક્ષ એ મુક્તાવસ્થા છે. આત્માની અંદ્ધાવસ્થાનું નામ સંસાર છે અને મુક્તાવસ્થાનુ નામ મેાક્ષ છે. જે શાસનને સંસારની સાધનાનું પ્રતિપાદન નહિ કરવાની પ્રતિજ્ઞા છે, તે શાસનને મુક્તિ સિવાય ત્રીજી કોઈ વસ્તુની સાધનાનું પ્રતિપાદન કરવુ, એ પાતાની પ્રતિજ્ઞાથી વિરુદ્ધ છે.
એટલા જ
માટે શ્રી જૈનશાસને દર્શાવેલે આરાધનાના મા આપણે જાણવા હાય તે તે મુક્તિના મા જ હાઈ શકે, પણ અન્ય કાઈ માર્ગ હોઈ શકે નહિ..
