________________
સામાયિક વ્રત
૧૧૩
વિવિધ ઉપમાઘર સામાયિક સામાયિકની આ પ્રતિજ્ઞા, વટેમાર્ગુને વૃક્ષની છાયાની જેમ, સંસારના ત્રિવિધ તાપથી સંતપ્ત આત્માને શાંતિ મેળવવા માટેનું પરમ વિશ્રામ સ્થળ છે. પાપને અંધકાર દૂર કરવાનું માટેનું અજોડ વિજળી ઘર છે.
આ વ્રત જીવને અધ્યાત્મમાર્ગના રસ્તે ચઢાવવા માટે પરમ ભૂમિ છે. દુર્ગતિના દ્વારની અર્ગલા અને સદ્ગતિના દ્વારની ચાવી છે.
જેટલે વખત સામાયિક વ્રતમાં–સમતા ભાવમાં ચિત્ત ચોંટેલું રહે છે, તેટલે વખત અશુભ કર્મોને ઉચ્છેદ થાય છે. એટલા વખત માટે શ્રાવક સાધુ સમાન બને છે. તે કારણે આત્માથી જીએ સર્વ કાળ અને વિશેષ કરીને ચાતુર્માસના કાળમાં વધુ ને વધુ સામાયિક કરવાં તે હિતકારક, સુખકારક અને કલ્યાણકારક છે.
અને પકવવામાં જે ભાગ અગ્નિ ભજવે છે, તેનાથી અનેકગણે ચઢીઆતો લાગ ધર્મની આરાધનાને પુષ્ટ કરવામાં આ સામાયિક વ્રત ભજવે છે.
જ્ઞાન બધુ બળવાન અજ્ઞાન છે કે જ્ઞાનને દબાવે છે. પરંતુ તેને સંપૂર્ણ નષ્ટ કરી શકાતું નથી. ત્યારે જ્ઞાન અજ્ઞાનને સંપૂર્ણ નષ્ટ કરી પિતાની સંપૂર્ણ શક્તિ પ્રગટાવી શકે છે. એથી અજ્ઞાન કરતાં જ્ઞાન વધુ બળવાન છે. એ જ રીતે વિભાવ કરતાં સ્વભાવ અને કર્મ કરતાં ધર્મનું બળ અધિક છે.
:
આમ,
૮
